استانی‌شدن انتخابات یکی از اصلی‌ترین محورهای قانون جدید مصوب مجلس است و به نقش احزاب و هویت‌بخشی به کارکرد این مولود دموکراسی می‌پردازد. این قانون تاکید می‌کند کسانی که می‌خواهند به‌عنوان کاندیدا در مجلس حضور پیدا کنند، باید از حداقل شرایطی از نظر فعالیت سیاسی یا حزبی برخوردار باشند. این مساله معایب و محاسن گوناگونی دارد که می‌توان جداگانه بررسی کرد. یکی از معایب این طرح این است که امکان دارد افراد منتخب از مردم فاصله پیدا کنند و فعالیت‌هایشان بیشتر رنگ‌وبوی حزبی بگیرد و حتی بعضا با زد و بندهای سیاسی وارد مجلس شوند؛ در حالی که از پایگاه مردمی که یک نماینده مجلس باید داشته باشد ندارند. از طرفی در شهرستان‌های کوچک دسترسی به نمایندگان محدود می‌شود و نمایندگان باید به مسائل استانی و ملی بپردازند و چنین امری از مردمی‌بودن انتخابات می‌کاهد. همچنین با اجرای این قانون ممکن است از میزان مشارکت مردمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی کاسته شود، زیرا سلایق قومی و مذهبی همه مناطق نمی‌تواند در انتخابات استانی تامین شود که خود آسیب‌هایی در پی دارد و باید از اکنون برای آنها چاره و راهکاری مناسب اندیشیده شود. با این وجود و به‌رغم مشکلات بسیار دیگری که در حوزه انتخابات وجود دارد، اگر می‌خواهیم انتخاباتی کارآمد داشته باشیم، چاره‌ای جز دخیل‌کردن بیشتر احزاب در روند انتخابات وجود ندارد و همزمان فرهنگ پاسخگویی در احزاب و نمایندگان منتخب آنها تقویت شود. در جمهوری اسلامی هنوز فرهنگ تحزب جا نیفتاده و حزب‌گریزی مسئولان امر یکی از مشکلات اساسی کشور است اما این مساله دلیل بر این نمی‌شود که سیاسیون به‌سمت شکل‌گیری احزابی قدرتمند و فراگیر حرکت نکنند و صرفا به انتقاد بپردازند. در این رابطه پیشنهاد این است که چهار - پنج جبهه قوی سیاسی شکل گیرد که هر کدام از 20- 30 حزب کوچک تشکیل شده باشند و این جبهه ها به تاثیرگذاری در انتخابات‌های آتی بپردازند. اگر این اتفاق صورت نگیرد، احزاب کوچک ما نمی‌توانند نقش عمده‌ای را در روند انتخابات بازی کنند. همین که مردم احساس کنند، رأی آنها در انتخابات مؤثر نیست و شهرهای بزرگ تصمیم‌گیرندگان اصلی انتخابات هستند، می‌تواند باعث کاهش میزان مشارکت مردمی شود. باید مردم را به‌سوی تفکر ملی و حزبی سوق داد و از آنها خواست تا منافع ملی را در اولویت انتخاب‌های خود قرار دهند تا هم کشور پیشرفت کند و هم سلامت و وضعیت انتخابات در شرایط مطلوبی قرار گیرد. البته باید تاکید کرد مسئولان امر نیز باید لحاظ کرد و نباید تنها از مردم خواست که منافع ملی را در نظر گیرند بلکه مسئولان نیز همین راه را باید در پیش بگیرند و از ترجیح منافع جناحی بر منافع ملی خودداری کنند، برای نمونه اگر در موضوع تائید صلاحیت‌ها منافع جناحی مقدم شود و مردم نتوانند به کسانی که دوست دارند، رأی بدهند آنها ناامید خواهند شد و این ناامیدی عواقب خوبی برای کشور نخواهد داشت.
* عضو شورای مرکزی خانه احزاب
انتهای یادداشت /*
مرجع : آرمان امروز - 98/02/12
