چگونه می‌توان یک شوهر خرید

فاینشنال‌تایمز گزارشی از فعالیت‌های زنان کره‌شمالی در اقتصاد و بهای سنگینی که می‌پردازند، ارائه داده است که حاوی نکات متفاوتی است.

در این گزارش، با یک زن تاجر کره‌شمالی که مدتی در چین فعالیت کرده و اکنون در سئول زندگی می‌کند، گفت‌گو شده است.

این گزارش، به تحلیل تغییر سیاست اقتصادی رهبر کره‌شمالی و تکیه بر «نان‌آوران بازار سیاه» و تأثیرش بر زنان پرداخته است.

زنان، کارآفرینانی که می‌توانستند ستون فقرات اقتصاد خصوصی باشند‌ اما محدودیت‌های جدید نقش آنها محدود می‌کند.

«سئول سونگ آ» زمانی را به یاد می‌آورد که تصمیم گرفت برای خودش شوهر بخرد! سئول که در اواخر دهه 1960 به دنیا آمد، در شهر صنعتی سانچون در شمال پیونگ‌یانگ، در فقر و گرسنگی بزرگ شد اما پس از سال‌ها کار در یک کارگاه ساختمانی، زندگی خود را با دزدی پنی‌سیلین از کارخانه‌ای که مادرش کار می‌کرد، تغییر داد.

او اواخر 1990، زمانی که تقاضا برای دارو زیاد شده بود، اقتصاد کشور و سیستم جیره‌بندی غذای دولتی در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشیده بود، قحطی سراسر کشور را گرفته بود و میلیون‌ها نفر بر اثر گرسنگی می‌مردند، با کمک مادر شیمی‌دان خود شروع به تولید دارو کرد، چندین کارمند استخدام کرد و به مقامات دولتی رشوه داد تا از او محافظت کنند.

با‌این‌حال، سئول با وجود پولی که به دست می‌آورد، همچنان به یک شوهر با روابط سیاسی نیاز داشت تا موقعیت پایین خود را در جامعه مردسالار کره‌شمالی جبران کند و به‌عنوان زنی از خانواده‌ای در طبقه فرودست بتواند در طبقه‌بندی سیاسی این کشور قرار گیرد.

سئول می‌گوید: «من می‌خواستم مردی با پیش‌زمینه آهنگ‌سازی را داشته باشم که نمی‌شناختم؛ بنابراین مردی با آن شرایط را «خریدم‌». او یک معلم موسیقی دبیرستانی خوش‌تیپ را از خانواده‌ای که از اعضای حزب حاکم کارگر کره بودند، انتخاب کرد.

او می‌گوید: «در گذشته، زنی با چهره‌ای زیبا و شغلی خاص، عروس خوبی محسوب می‌شد. بعد از قحطی، زنانی که در تجارت مهارت داشتند، بهترین‌ها محسوب می‌شدند. من می‌توانستم هر مردی را که می‌خواستم داشته باشم».

او با سرمایه و ارتباطات سیاسی خود، خانه‌ای بزرگ خرید و آن را به یک کارخانه شیرینی‌سازی تبدیل کرد؛ یک شرکت خصوصی غیرقانونی که به بازارهای سراسر استان خدمات می‌داد.

سئول یکی از هزاران زن کره‌شمالی بود که زیر نظر مقامات یک تجارت سیاه را توسعه داد و خلأ یک دولت ورشکسته و ناتوان را پر کرد. با گذشت زمان، آنها به‌عنوان یک طبقه کارآفرین جدید ظهور کردند که باعث گسترش بازارها شدند، مسئولیت تغذیه جامعه کره‌شمالی را بر عهده گرفتند و نقش‌های جنسیتی سنتی را در این فرایند به چالش کشیدند.

زمانی که کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی در ژانویه 2020 در واکنش به همه‌گیری ویروس کرونا قرنطینه شدیدی را اعمال کرد، زنان بر اقتصاد غیررسمی تسلط داشتند؛ اقتصادی که تخمین زده می‌شود بیش از 70 درصد از درآمد خانوار این کشور را تأمین کند.

همچنین احتمال فرار آنها بسیار بیشتر بود؛ 80.7 درصد از مردم کره‌شمالی که در سال 2019 وارد کره‌جنوبی شدند، در مقایسه با 12.2 درصد در سال 1998، به گفته دولت کره‌جنوبی زن بودند. این روند باعث می‌شود آنها به‌طور نامتناسبی مسئول حواله‌های ارسال‌شده از سوی افراد به کره‌جنوبی باشند.

بسیاری از خانواده‌های کره‌شمالی به چین و کره‌جنوبی وابسته هستند. کارشناسانی که مصاحبه‌های متعددی با فراریان از این کشور انجام داده‌اند، می‌گویند با وجود قدرت بازار و نفوذ اجتماعی جدید، زنان کره‌شمالی همچنان در برابر نگرش‌های اجتماعی ضدغرب و غارت‌های دولت آسیب‌پذیر هستند.

زنان با محرومیت از موقعیت اجتماعی و سیاسی، حتی کسانی که قادر به کسب مقادیر زیادی سرمایه هستند، باز‌هم به «حمایت» مقامات مرد و اعضای خانواده وابسته هستند.

در اقتصاد کره‌شمالی، کسانی که قادر به پرداخت رشوه نیستند، معمولا انتظار می‌رود کارهای سخت انجام دهند یا ممکن است قربانی سوءاستفاده جنسی توسط مقامات چپاولگر شوند. از سوی دیگر، «کیم» مرزهای کره‌شمالی را با چین و روسیه بسته و دیپلمات‌های خارجی، امدادگران و سازمان‌های غیردولتی را از زمان شروع همه‌گیری بیرون کرده است. از این‌رو انتظار می‌رود زنان کره‌شمالی بهای نامتناسبی برای این شرایط بپردازند.

حتی سازمان ملل متحد بر اساس شواهد، عواملی که بر بازار نظارت می‌کنند، مانند بازرسان قطار و پلیسان را به «ارتکاب تجاوز جنسی به زنان در مکان‌های عمومی» متهم کرده است.

حکومت که از ناآرامی در بحبوحه کمبود همیشگی غذا می‌ترسد، در‌حال حرکت است تا کنترل دولت را بر مناطقی از اقتصاد غیررسمی تحت سلطه زنان بیشتر و بیشتر کند. در این میان، زنان کره‌شمالی فقط قربانی نیستند.

سی یانگ کیم، محقق دانشگاه یونسی در سئول می‌گوید: «آنها کارآفرین، بازیگران بازار و تأمین‌کنندگان خانواده‌شان هستند. این محدودیت‌های مرزی شدید فقط زنجیره تأمین آنها را تهدید نمی‌کند، آنها همچنین از بیرون‌رفتن خود زنان -‌و داستان‌هایشان‌- جلوگیری می‌کنند».

ناظران می‌گویند آنچه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، این است که نسل جدید زنان کره‌شمالی با حسی متفاوت به سیستم حاکم کنونی یعنی «دولت تحت سلطه مردان» پاسخ خواهند داد.

هرچند دیکتاتور جوان در نامه‌ای به هفتمین کنگره اتحادیه زنان در تابستان 2021، زنان کره‌شمالی را به پوشیدن لباس‌های سنتی، نوشتن نامه‌های تشویقی به سربازان مرد و محافظت از کودکان در برابر «ایدئولوژی، فرهنگ و سبک زندگی بیگانه» تشویق کرد.

او در دو یا سه سال گذشته شروع به تلاش برای بازگرداندن نقش‌های جنسیتی سنتی برای زنان کشور کرده است؛ درحالی‌که زنان کره‌شمالی دیرتر ازدواج می‌کنند، فرزندان کمتری دارند و فعالیت در اقتصاد را در اولویت قرار می‌دهند.

برای حکومت او، این نشان‌دهنده یک ذهنیت سرمایه‌دارانه است که در شرف از کنترل خارج‌شدن است. سئول می‌گوید: «توانایی کسب درآمد از طریق آوردن کالا از خارج و توانایی فرار، دو دریچه برای بسیاری از زنان ساکن کره‌شمالی بود و اکنون هر دو آنها در معرض تهدید قرار دارند».

یکی از محققان می‌گوید: «قبل از قحطی، زنان در خانه می‌ماندند، آنها چیزی در مورد کسب درآمد نمی‌دانستند. اما پس از تجربه حضور در بازار، بازگشت به جایی که قبلا بوده‌اند، برای آنها بسیار دشوار خواهد بود». این احساسی است که از سوی سئول نیز تجربه شده است.

سئول می‌گوید: «من داشتم تمام مخارج را تأمین می‌کردم و با‌این‌حال مدام از خودم می‌پرسیدم که چرا به‌عنوان یک زن به دنیا آمده‌ام، چرا باید جوراب‌های یک مرد را بشوییم. چه کسی این قانون را وضع کرده است که زنان باید لباس‌های همسرشان را بشویند؟».

در سال 2010 از سئول خواسته می‌شود که کره‌شمالی و همسرش را ترک کند و یک تجارت در چین راه‌اندازی کند و اکنون در سئول زندگی می‌کند. تحلیلگران می‌گویند بسیاری از فرصت‌های اقتصادی که در دهه‌های اخیر برای زنان کره‌شمالی فراهم شده است، احتمالا بسته می‌شود و دیکتاتور جوان تلاش می‌کند تا کنترل خود بر مکانیسم‌های بازار را به قبل بازگرداند؛ مثل بازگشت شرایط جیره‌بندی! سئول با این جمله سخنانش را پایان می‌دهد: «مادرم قبل از مرگ به من گفته بود همه عمرش را در انتظار دریافت جیره گذرانده است. من هرگز این جمله را فراموش نکرده‌ام».

انتهای پیام/*

چگونه می‌توان یک شوهر خرید

نسبیت گرایی فرهنگی

ایدئولوژی سیاسی چیست؟

قهقرا و پیشرفت؛ یک گزارش مستند

مجید رضائیان: محدوديت‌های رسانه‌ای برداشته نشود راه‌ حل معقول و منطقی برای سيستم نخواهد بود