سازمانهای مردم مردم نهاد با انجام اقدامات اجتماعی و حمایت از اقشار آسیبپذیر در دوران کرونا و انجام اقدامات مومنانه، نقش و ماموریت خود را به خوبی انجام دادند که با این راهبرد در واقع میراثی ماندگار بر لوح تاریخ ایران برجا گذاشتهاند.
براساس اصل ۴۴ قانون اساسی، سمنها (سازمانهای مردم نهاد) در توسعه اجتماعی کشور از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. از این رو میتوان ضرورت ایجاد و تقویت سازمانها و سمن های مردم نهاد را در تحقق اهدافی چون کوچکسازی دولت، توانمندسازی مردم و افزایش سرمایه اجتماعی، کارآمدی بیشتر نظام اقتصادی، بهینهسازی فرآیند برنامهریزی و عملیاتی سازی برنامهها و مقابله با آسیبها و همچنین کمک به نیازمندان و رفع نیازهای اجتماعی مهم دانست.
پویایی فعالیتهای داوطلبانه در ایران همیشه زبانزد بوده است و مردم با دغدغههای ساده و پیچیده همیشه به دنبال راهی برای یاری رساندن به انسانهای پیرامون خود بودند، هر چند شاید این فعالیت ها در ایران به شکل سازمان دهی شده سابقه کمی دارد اما آنچه مهم است روحیه انسان دوستی است که همیشه جاری بوده است، البته این فعالیتها در کشورهای پیشرفته دارای اهمیت است و می توان گفت زودتر به شکل سازمانی درآمده است.
جایگاه سمنها و نقش آنها در توسعه جامعه در قانون و بر روی کاغذ درخشان است اما در عمل با موانع و آسیبهای بسیاری مواجه است، که برغم این موانع نقش آنها در بسیاری از فرایندهای اجتماعی قابل تأمل است که یکی از عرصهها که نقش و نگار آن برای همگان در این روزهای سخت کرونایی مشخص شده، انجام مشارکت و فعالیت در پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و حمایت از خانواده های آسیب پذیر در کمکهای مومنانه است. بحران روزگار کرونا باعث شد هر فرد یا گروهی به سبک خود برای مقابله با این ویروس قدم بردارد؛ از کاسب بازار که ضرر به مال خود را تحمل کرد تا افراد و خانواده ای که خود را از دید و بازدیدهای خانوادگی برای قطع زنجیره این ویروس محروم کردند، اینها همه روشی داوطلب گونه را برای جنگ با این دشمن میکروسکوپی بشر بود.
ورود سازمان یافته مردم در قالب تشکل های مردم نهاد برای کمک در بحران هایی مانند زلزله، سیل و بیماری کرونا در کشور، اهمیت سمن ها را بیش از بیش روشن و معرفی کرد.
استان اصفهان بنا به اعلام معاونت مشارکتهای سازمان امور اجتماعی کشور با داشتن چهار هزار و ۳۰۰ سمن از مجموع بیش از ۲۰ هزار سازمان مردم نهاد موجود در کشور، بیشترین تعداد تشکل های غیردولتی را در بین استانها داراست که در حوزههای فرهنگی، اجتماعی، عام المنفعه، میراث فرهنگی و محیط زیست فعالیت میکنند و در این مجال گذری بر فعالیت این نهادها در شرایط کرونایی استان داریم که این سازمانها به دور از هرگونه منفعت و صرف اراده و احساس تکلیف برای رفع مشکل بخشی از افراد و اقشار جامعه وارد عمل شدند.
* تهیه و توزیع بستههای ۳۵ هزار بسته حمایتی توسط سمنهای جوانان اصفهان
مدیر سازمان مردم نهاد سفیران مهربانی اصفهان که مدیریت پویش طوفان همدلی جوانان اصفهان را بر عهده داشت، از تهیه و توزیع ۳۵ هزار بسته حمایتی توسط سازمان های مردم نهاد این استان خبر داد و گفت: علاوه بر این اقدام، یکصد هزار ماسک و ۲ هزار گان تولید و در بخش های مختلف توزیع شده است.
محمدهادی ایزدی افزود: با اعلام فراخوان به سازمانهای مردم نهاد استان برای تشکیل پویش و ایجاد یک حرکت منسجم در راستای تقویت همدلی و کمک مومنانه به نیازمندان و تولید ماسک و لباس، بیش از ۱۵ سمن در این عرصه وارد شدند و با اهدا موقت چرخ های خیاطی خط تولید ماسک و گان راه اندازی شد.
وی ادامه داد: تهیه و تولید بستههای معیشتی با مشارکت خیرین، سازمانهای مردم نهاد و هدیه های جوانان انجام شد و بخش زیادی از اعتبارات جشن های روز جوان، دهه ولایت، دهه کرامت و مناسبتهای ماه رجب برای این موضوع اختصاص یافت.
مدیر سازمان مردم نهاد سفیران مهربانی با بیان اینکه خانه جوان اصفهان مرکز هماهنگی فعالیتهای طوفان همدلی است، خاطرنشانکرد: ایجاد تمرکز در فعالیت موجب هدایت مناسب و هدفمند فعالیت جوانان برای رفع نیاز جامعه بود و از فعالیتهای جزیرهای جلوگیری کرد. وی اضافه کرد: علاوه بر این فعالیت منسجم استانی در شهرستانهای استان اعضای جوان سازمانهای مردم نهاد در حوزه ضدعفونی، آموزش، تب سنجی و توزیع بستههای معیشتی فعالیت داشته و این دسته از اقدامات هم اکنون ادامه دارد.
*پیشگامی فعالیت سمنهای جوانان در امدادرسانی در حوادث
دبیر کانون ریحان راه امید اصفهان گفت: سازمانهای مردم نهاد جوانان در عرصه خدمات عام المنفعه در حوادث ۲ سال اخیر مثل سیل جنوب، شمال و شیراز و شیوع بیماری کرونا پیشگام بودند و نقش مشارکت اجتماعی جوانان را به نمایش گذاشتند.
مریم بابادی در گفت و گو با ایرنا افزود: همبستگی و یکصدایی تشکلهای مردم نهاد جوانان استان اصفهان با همدیگر در خدمترسانی به مردم و ایفای نقش اجتماعی، یک هنر و شاخصه ویژه بود که چنین هماهنگی کمتر در بین نهادها دیده میشود ولی جوانان در کنار همدیگر و با محوریت یک سازمان و یا خانه جوان فعالیتهای خود را انجام دادند.
وی ادامه داد: این نهادهای مردمی اصفهان با بکارگیری ظرفیت و توان خیرین و مشارکت جوانان، علاوه بر حضور تیمهای امدادی و ارایه خدمات عام المنفعه، به صورت نقدی و غیرنقدی بیش از ۱۰ میلیارد ریال به مناطق سیل زده کمک کردند.
دبیر شبکه ملی امداد و نجات سمن های جوانان با بیان اینکه تشکیل این شبکه به هدایت کمکرسانی و تجمعی فعالیت ها در سراسر کشور کمک کرد، خاطرنشان کرد: کمک های نقدی، غیرنقدی و خدمات رسانی جوانان برای بحران های مختلف تحت عنوان شبکه ملی امداد و نجات انجام می شود. وی یادآور شد: برگزاری دوره های آموزشی، هدایت فعالیتها و سیاستگذاری برای خدمات عام المنفعه و تخصصی در حوزه مدیریت بحران ویژه سمنهای جوانان از طریق این شبکه انجام میشود که مدیریت آن با سازمانهای مردم نهاد جوانان استان است. به گفته وی فعالیت سمنهای جوانان در حوزه کرونا یک سری اقدام ماندگار و موثر بود که نتایج آن به جامعه رسید و جوانان استان در قالب تشکلهای مردمی نقش خود را نسبت به جامعه و هم نوعان با تولید ماسک، اختصاص هزینههای جشن روز جوان و اعیاد و سایر برنامهها ایفا کردند.
بابادی گفت: سازمانهای مردم نهاد جوانان استان فعالیت های فرهنگی و آموزشی برای این روزها پیش بینی کردهاند که از بستر فضای مجازی به مخاطبان ارائه کردند و در زمینه اوقات فراغت برای جلوگیری از اتلاف زمان و همچنین کاهش اضطراب و استرس برنامهریزی و محتواهای فرهنگی عرضه کردهاند. وی یادآور شد که فعالیت این تشکل مردم نهاد برای خدمات رسانی به مردم نیازمند جامعه در شرایط کرونایی متمرکز شده است.
*همکاری کانونهای فرهنگی و هنری مساجد در اطلاعرسانی حوزه کرونا
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان گفت: اطلاعرسانی پیرامون اخبار کرونایی و آموزش مفاهیم پیشگیری از شیوع این بیماری یکی از ضرورتهای مهم جامعه است که در استان اصفهان کانونهای مساجد این رسالت مهم را در کنار رسانه ها با استفاده از فضای مجازی تولید نشریه مکتوب انجام دادند.
به گفته حجت الاسلام رمضانعلی معتمدی هزار و ۵۰۰ کانون فرهنگی و هنری در این حوزه فعالیت داشتند و برخی از کانونها مثل کانون فرهنگی و هنری امام حسن مجتبی(ع) تیران با استفاده از تولیدات چندرسانهای مثل پادکست این رسالت را برای سایر کانونهای کشور نیز انجام داده اند.
وی ادامهداد: تولید محتواهای فرهنگی، برگزاری مسابقات کتابخوانی و فرهنگی، اجرای فعالیتهای فراغتی و نشر مطالب و محتواهای هنری با استفاده از فضای مجازی از اقدامات کانونن های مساجد استان اصفهان است که در این حوزه موسسات فرهنگی و هنری و ادارات فرهنگ و ارشاد شهرستان ها با آنها همکاری داشتهاند.
وی با بیان اینکه از ابتدای امسال ۵۰۰ کانون فرهنگی و هنری در عرصه تولید ماسک فعالیت داشته اند، خاطرنشانکرد: این مراکز فرهنگی و هنری در تهیه پارچه، چرخ خیاطی و سایر وسایل مورد نیاز با استفاده از ظرفیت مردم و خیرین فعالیت کرده اند و وابستگی به اعتبارات دولتی نداشتهاند.
به اعتقاد مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان، کانونهای فرهنگی و هنری مساجد یکی از مهمترین موسسات مردم نهاد است که در سراسر استان و حتی در مناطق محروم فعالیت می کنند و در دوران کرونا این مراکز بیش از هزار برنامه فرهنگی، حمایتی، بهداشتی و اجتماعی مثل فعالیتهای مسابقه ای و فراغتی، تهیه و توزیع بسته های فرهنگی و ماسک را اجرا کردند.