شرکت در انتخابات فارغ از کلیت آن که همیشه قابل دفاع است، در دوره فعلی هم محل تأمل و دفاع است و اگر چه انتقادها و گلایههایی هم وجود دارد اما برخی واقعیات موجود حکم میکند که گلایهها را به بعد از روز جمعه واگذار کنیم و از صندوق رأی قهر نکنیم.
در اینکه میتوان به ساز و کارهای انتخاباتی به شکل فعلی آن در کشور انتقادات بسیار جدی و مبنایی وارد کرد، شکی نیست. اما مسأله این است که وجود این ایرادات و انتقادات الزاماً به معنای زیر سؤال بردن کامل تأثیرات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نهاد انتخابات در کشور نیست.
به عبارت دقیقتر ما دارای فرآیند انتخاباتی هستیم که هر چند شدیداً نیازمند افزایش و ارتقای کیفیت است اما در عین حال بی تأثیر، نمایشی و فرمایشی هم نیست. این فرآیند انتخاباتی هر چند شاید نتواند امکان تحقق صد درصدی نمایندگی ملت را فراهم کند اما قطعاً درصد قابل توجهی از این امکان را در فضای سیاسی و اجتماعی جامعه محقق خواهد کرد.
بر همین اساس تعبیر و موضع صحیح سیاسی در قبال انتخابات پیش رو این است که دو موضوع لزوم اصلاح فرآیند انتخابات در کشور و ضرورت حضور در انتخابات مجلس یازدهم از همدیگر تفکیک شده و اجرای موضوع دوم منوط به تحقق مسأله اول نگردد. چرا که برقراری چنین ارتباطی بین این دو مسأله کاری غیر محاسبهگرانه و غیر واقعبینانه است.
در همین شرایط انتقاد برانگیز هم هنوز نامزدهایی وجود دارند که بتوانند نه تمام، اما بخش قابل ملاحظهای از مطالبات و نگاههای موجود در میان اقشار مختلف مردم را نمایندگی کنند. شاید در اکثر قریب به اتفاق حوزههای انتخابیه، رأیدهندگان نتوانند افرادی را بیابند که از دیدگاه آنها صلاحیت صد درصدی نمایندگی داشته باشند اما قطعاً هستند نامزدهایی که مثلا 50 یا 60 درصد ویژگیهای مورد نظر هر رأی دهنده در آنها متبلور باشد.
واقعیت هم این است که اساساً انسان در زندگی خود هیچگاه توان انجام انتخابی را ندارد که صد درصد مطابق خواستهاش باشد. مضافاً اینکه هر چند در سالهای اخیر به منطق انتخاب سلبی نقدها و اعتراضات فراوانی شده که بخش زیادی از آنها هم برحق بوده، اما هنوز منطق انتخاب سلبی از زوایایی قابل دفاع است.
هر چند این دلیل نمیشود که چشم بر ضرورت ارتقای کیفیت نهاد انتخابات در کشور و سوق دادن به سمت انتخابهای ایجابی بست. با این وجود باید اذعان کرد که هنوز تفاوت بین دیدگاهها و گرایشهای نامزدها و لیستهای حاضر در انتخابات آنقدرها هست که دوری و نزدیکی هر کدام از آنها به قشرهای مختلف جامعه معنادار باشد و بتواند به لحاظ سیاسی شرکت در انتخابات پیش رو را توجیهپذیر کند.
بنابراین شرکت در انتخابات فارغ از کلیت آن که همیشه قابل دفاع است، در دوره فعلی هم محل تأمل و دفاع است و اگر چه انتقادها و گلایههایی هم وجود دارد اما برخی واقعیات موجود حکم میکند که گلایهها را به بعد از روز جمعه واگذار کنیم و از صندوق رأی قهر نکنیم. قهر از صندوق ممکن است در آینده به بی اعتبار کردن انتخابات منجر شود و این خطری است که حتماً وجه جمهوریت نظام را تهدید میکند. تضعیف بیشتر جمهوریت هم در درجه اول به ضرر خود مردم خواهد بود و راهها و کانالهای پیگیری مسالمتآمیز و قانونی مردم را دچار خدشه میکند.
مضاف بر اینکه تضعیف جمهوریت در نهایت تضعیف وجه اسلامی نظام را نیز در پی خواهد داشت. در کنار این موارد مهم از این هم غافل نشویم که به هر حال پایگاه اجتماعی قوی و رأی بالا پشتوانه خوبی هم برای نوع مواجهه خارجیها با ما و مناسبات بینالمللی و دیپلماتیک ایران خواهد بود.