تردید دولت ترامپ در اقدامی بیش از آنچه تاکنون انجام داده به تردید متحدان او در هزینهکردهایشان انجامیده است. آنان نیز مانند دیگران خود را به زمان سپردهاند تا در آینده چه پیش آید.
اکنون همه طرفهای درگیر مناقشه ایران و آمریکا در حال خرید زمان هستند. این وضع، شکلی از بلاتکلیفی را در تشخیص آنچه ممکن است سرانجام به برون رفت از آن بینجامد، ایجاد کرده است.
واشنگتن به رغم همه ادعاها درباره اهداف و نتایج اجرای «سیاست فشار حداکثری» علیه ایران، دریافته است که این کشور بر خلاف تصورات تیم تندرو دولت «دونالد ترامپ» شکننده نیست، بلکه توانسته بر بسیاری از مشکلات ناشی از منازعه با آمریکا در سطوح مختلف کنترل لازم را داشته و بلکه اوضاع را مدیریت کند.
کاهش نرخ ارز و توزیع معمول اقلام مصرفی در بازار، شکلی از عادیسازی اوضاع را فراهم کرده که با هدف واشنگتن در القای اضطراب و ایجاد شوک بر افکار عمومی جامعه ایرانی فاصله دارد. همین مهم سبب شده تا همه ناظران به کاخ سفید یادآور شوند که جغرافیای منازعه با ایران متفاوت از همه منازعاتی است که تا پیش از این دولتمردان آمریکایی در منطقه و دیگر نقاط جهان تجربه کردهاند.
با اینحال، واشنگتن همچنان خود را به زمان سپرده است تا از یکسو اعمال سیاستهای ایذایی به فرسایش مقاومت تهران بینجامد و از سوی دیگر شرایط عینی و ذهنی لازم برای اقدامهای احتمالی آینده در دو سطح گفتوگو یا رودررویی فراهم شود.
اتحادیه اروپا نیز در بلاتکلیفی میان حمایت از برجام و یا همسو شدن با واشنگتن بسر میبرد. گاه چنین بهنظر میرسد که برخلاف نمایشها و سیاستهای اعلامی دربارۀ ضرورت پایانبخشی به وضع کنونی، اروپاییان ترجیح میدهند وضع کنونی تا بروز افق آینده ادامه یابد. در اینصورت، نه واشنگتن میتواند به ایجاد اجماع و ائتلاف برای هرگونه اقدام دیگر علیه ایران دست یابد و نه ایران مجال بیشتری در دستیابی به مطالباتش خواهد یافت.
نشانههای سرخوردگی در متحدان منطقهای واشنگتن وجه دیگری از بلاتکلیفی جاری است. برخلاف تصورات نخست، حالا اسرائیل، عربستان و امارات دریافتهاند که تشویقهای مالی و سیاسی ـ تبلیغاتی آنان نتوانسته واشنگتن را بیش از آنچه تاکنون علیه ایران اجرا کرده به عمل وا دارد.
تردید دولت ترامپ در اقدامی بیش از آنچه تاکنون انجام داده به تردید متحدان او در هزینهکردهایشان انجامیده است. آنان نیز مانند دیگران خود را به زمان سپردهاند تا در آینده چه پیش آید.
روسیه، چین و حتی دولتهایی چون ژاپن نیز با نگاه به عمق استراتژی ضد ایرانی دولت ترامپ، همچنان به زمان چشم دوختهاند تا نتایج آرایش بازی ایران و آمریکا را شاهد باشند. به نظر میرسد ترجیح این گروه از دولتها نیز در حال حاضر حفظ وضع موجود باشد.
تهران اما در دو سطح بازدارندگی و تلاش برای برونرفت از چالههای سیاست فرسایندهسازی آمریکا مشغول است. در این دو سطح نیز عنصر زمان برای تهران کلیدی است. حفظ خود در جامعه جهانی و در اینحال مدیریت اوضاع با پرهیز از تاثیرپذیری از سیاست فشار حداکثری واشنگتن، ابتکاری است که درحالحاضر تهران به کمک دیپلماسی فعال و قدرت دفاعی خود به اجرا گذاشته است. در واقع تهران نیز فرسوده سازی سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ را با مقاومت چند لایه در سطوح سیاسی، اقتصادی و نظامی به چالش گرفته است. نیاز به هوشیاری تهران بیش از همه طرفهای مربوط به مناقشه جاری است؛ چراکه از یکسو باید با فشار حداکثری واشنگتن مقابله کند. از سوی دیگر، مانع اجماع سازی واشنگتن شده و در اینحال دیگر طرفها را برای برون رفت از وضع فرساینده کنونی وادار به اقدام لازم کند. زمان برای همه طرفها تعیین کننده خواهد بود.
انتهای پیام/*