کارآمدترین ماسکهای بهداشتی از کدام جنس تهیه میشوند؟
کارشناسان بهداشت و درمان تأکید کردهاند که زدن ماسک برای پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا حیاتی است اما بررسیهای چندانی دربارهٔ کیفیّت انواع ماسک و تأثیر جنسهای مختلف آن صورت نگرفته است.
پژوهشگران آمریکایی اخیراً ۱۴ نوع مختلف از ماسکهای موجود را با هم مقایسه کردهاند و پی بردهاند که ماسکهای ویژهٔ پزشکی، دربرابر ریزقطرههایی که در هوا منتشر میشود، بهشکل چشمگیری مؤثرتر از ماسکهای کتانی هستند، حال آنکه دستمالهای سبک و کلاههای صورتپوش تأثیر محافظتی چندانی ندارند.
پژوهشگران دانشگاه دوک، در کارولینای شمالی با کمک لیزر، یک نرمافزار ساده و تعدادی داوطلب کوشیدند تا میزان قطرات بسیار ریز مایع را که هنگام صحبت با ماسکهای مختلف در هوا منتشر میشود محاسبه کنند.
آزمایش این پژوشگران نشان میدهد که ماسکهای حرفهای موسوم به N95 که پزشکان و کارکنان بهداشت از آن استفاده میکنند تا ۹۹ درصد، ماسکهای جرّاحی ساخته شده از پروپیلن تا ۹۰ درصد، و ماسکهای پارچهای بین ۷۰ تا ۹۰ درصد (بسته به نوع پارچه و شیوهٔ دوخت) و شال و کلاههای صورتپوش و غیره تنها تا ۵۰ درصد جلوی انتشار ریزقطرهها را میگیرد.بازدهیِ ماسکهای N95 فیلتردار هم تقریباً هماندازهٔ ماسکهای کتانی بهداشتی بود.
ماسک N95 فیلتردار، برای محیطهای صنعتی طراحی شدهاند و بنابراین در طرّاحی آن، محافظت از دَمِ تنفسی فرد مهمتر از بازدَم اوست، حال آنکه در ماسکهای بهداشتی، محافظت از دم و بازدم به یک اندازه مهم است. ماسک N95 که از الیاف صنعتی ساخته میشود رایجترین دهانبندِ طبّیِ پالایشگر ریزذرّات (نه گاز و نه بخار) است.
نتایج چنین پژوهشهایی تأثیر چشمگیری بر سیاستهای بهداشتی کشورها خواهد داشت، بهویژه در جایی نظیر ایالات متحده که دولت به خاطر کمبود ماسک به مردم توصیه کرده از روبند و ماسکهای دستدوز استفاده کنند و ماسکهای بهداشتی حرفهای را برای کادر بهداشت و درمان بگذارند.