امکان رصد کهکشان‌ها در فاصله ۶۶ میلیارد میلیارد کیلومتری از سطح زمین

به گزارش ایصال نیوز، از زمان ارائه پیشنهاد ساخت یک رصدخانه بزرگ به عنوان یک آزمایشگاه علمی بزرگ و تصویب آن به عنوان یک طرح کلان ملی تاکنون ۲۳ سال گذشته و اکنون شاهد به بار نشستن این پروژه ملی در ارتفاع ۳۶۰۰ متری در ارتفاعات "گرگش" هستیم. آزمایشگاه ملی نجوم طبق اعلام رسمی رصدخانه ملی ایران بلاخره به فاز نورگیری رسیده است.

داستان بالندگی این رصدخانه از اولین گام‌های محققان و اساتید حوزه فیزیک و اخترشناسی ایران و در روزهای پایانی سال ۱۳۸۲ آغاز شد. در آن زمان و در هیات دولت، این طرح با اختصاص بودجه مستقل به تصویب رسید، ولی به دلایل مختلف، بودجه‌ای در سال بعد به آن اختصاص نیافت! و با روی کار آمدن دولت احمدی‌نژاد این طرح کاملا متوقف شد تا اینکه پژوهشگاه دانش‌های بنیادی برای اجرای این طرح ملی پیش قدم شد و کار طراحی و ساخت‌ رصدخانه آغاز شد.

این رصدخانه بزرگترین پروژه ملی علمی کشور در حوزه نجوم است که در دستور کار پژوهشگاه دانش‌های بنیادی قرار گرفت و اکنون در قله‌ ۳۶۰۰ متری گرگش که با طی کردن مطالعات مکان‌یابی ۶ ساله انتخاب شد، آخرین فاز پایانی خود را کامل کرده است.

هرچند قله "گرگش" در ابتدا یک قله غیر قابل دسترس بود اما برای رسیدن به ارتفاع ۳۶۰۰ متری قله، ۱۱ کیلومتر جاده کوهستانی از ارتفاع ۲۴۰۰ تا ۳۶۰۰ متری قله ساخته شد.

پروژه رصدخانه ملی علاوه بر حضور محققان ایرانی در حوزه‌های مختلف فنی و مهندسی و کیهان‌شناسی و اخترفیزیک؛ از شورای مشاوران بین‌المللی نیز تشکیل شده است که از جمله این مشاوران بین‌المللی می‌توان به افراد نامبرده زیر اشاره کرد:
پروفسور "جری گیلمور"؛ دارای دکترای اخترفیزیک از دانشگاه "کانتربری" نیوزلند و استاد تمام موسسه نجوم دانشگاه "کمبریج". وی مسئول انگلیسی پروژه تلسکوپ فضایی "گایا" و مدیر پردازش داده و برنده ۱۷ جایزه بین‌المللی در زمینه نجوم است.پروفسور "پدرو آلوارز"؛ او دارای دکتری اخترفیزیک از Instituto de Astrofísica de Canarias و مدیر طراحی و ساخت بزرگترین تلسکوپ فعال در جهان در جزایر قناری (GTC) است. پروفسور "کالین کانینگام"؛ مدیر برنامه رصدخانه "ادینبورگ" اسکاتلند در مرکز فناوری نجوم انگلستان که تجربه ۳۰ سال فعالیت در زمینه مهندسی الکترونیک و سیستم‌ها، مدیر پروژه و مدیر فنی در زمینه علوم پایه از جمله نجوم، ژئوفیزیک و زیست‌شناسی را در کارنامه خود دارد. دکتر "مارتین کالام"؛ رئیس بخش فناوری در رصدخانه جنوبی اروپا ESO، فیزیکدان ارشد در رصدخانه جنوب اروپا ESO و مهندس ارشد سیستم در رصدخانه جنوب اروپا (ESO) است و بیش از ۵۰ مقاله در مجلات بین‌المللی منتشر کرده است. دکتر "پیرو سالیناری" ؛ دارای دکترای نجوم از دانشگاه "فلورانس" و معاون مدیر در بزرگترین تلسکوپ دوقلوی جهان LBT است. پروفسور "لورنزو زاگو"؛ استاد تمام دانشگاه علوم کاربردی IAI Institut d'Automatisation Industrielle و طراح و سازنده عملگر ۶ محوره تلسکوپ VLTI ATS, VISTA و طراح سیستم‌های حرکتی در تلسکوپ ۵/۲ متری sofia است. وی همچنین موفق به طراحی مکانیسم حرکت آیینه ثانویه در تلسکوپ ۸/۱۰متری GRANTECAN و طراحی ربات فضایی EUROBOT (ESA) شده است. دکتر "دیوید باکلی"؛ مدیر علمی تلسکوپ ۱۰ متری SALT در رصدخانه آفریقای جنوبی SAAO با ۵۲۹ مقاله علمی است. وی هم اکنون عضو بخش فناوری و علوم داده در اتحادیه جهانی نجوم IAU، عضو بخش آموزش، اطلاع رسانی و میراث ماندگار اتحادیه جهانی نجوم IAU، عضو بخش ستاره‌ها و فیزیک ستاره‌ای اتحادیه جهانی نجوم IAU، عضو کمیسیون نور سنجی و قطبش سنجی نجومی اتحادیه جهانی نجوم IAU، عضو کمیسیون آموزش و توسعه نجوم اتحادیه جهانی نجوم IAU و عضو کمیسیون سیستم های ستاره‌های دو و چندتایی اتحادیه جهانی نجوم IAU است.

تلسکوپ رصدخانه ملی، نخستین سازه عظیم و در عین حال دقیق ساخت ایران است که فناوری‌های مختلفی از حوزه‌های "اُپتیک"، "مکانیک" و "کنترل نرم افزار و سخت افزار" در آن به کار رفته است. این تلسکوپ در درون سازه ۹۰ تنی است که باید آینه آن را با دقت ۵ ده هزارم درجه در حضور باد به صورت بی‌درنگ کنترل کند.

به گفته محققان، برای ساخت این رصدخانه بیش از ۱۲۰ هزار قطعه مکانیکی و اپتیکی به کار گرفته شده است و در نهایت به کمک این تلسکوپ می‌توان کهکشان‌های پُرحجم در فاصله ۶۶ میلیارد میلیارد کیلومتر از زمین را رصد کرد.

انتهای پیام/*

امکان رصد کهکشان‌ها در فاصله ۶۶ میلیارد میلیارد کیلومتری از سطح زمین

نسبیت گرایی فرهنگی

ایدئولوژی سیاسی چیست؟

قهقرا و پیشرفت؛ یک گزارش مستند

مجید رضائیان: محدوديت‌های رسانه‌ای برداشته نشود راه‌ حل معقول و منطقی برای سيستم نخواهد بود