افسردگی حاد در میان مبتلایان مقاوم به دارو با روش کاشت تراشه مغزی درمان شد
تراشه ای که الگوهای فعالیت عصبی مرتبط با افسردگی را زیر نظر میگیرد
درمان یک زن مبتلا به افسردگی حاد با روشی تازه در آزمایشات بالینی در آمریکا، باعث ایجاد امیدواری برای درمان افرادی شده است که به بیماریهای روانی سخت مبتلا هستند و دارو بر روی آنها جواب نمیدهد.
در روش جدید که در دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکوی آمریکا به خدمت گرفته شده است، یک تراشه کوچک در مغز بیمار کار گذاشته میشود. سپس این تراشه الگوهای فعالیت عصبی مرتبط با افسردگی را زیر نظر میگیرد و با استفاده از پالسهای کوچک تحریک الکتریکی آنها را به صورت خودکار قطع میکند.
کاترین اسکانگوس، استاد روانپزشکی بالینی در دانشگاه کالیفرنیا که هدایت این تحقیق را بر عهده داشته است، گفت: «ما قبلاً نتوانسته بودیم این نوع درمان فردی را در روانپزشکی انجام دهیم. این موفقیت به خودی خود پیشرفتی باورنکردنی در شناخت ما از عملکرد مغز است که عامل و زمینهساز بیماریهای روان به شمار میرود.»
در طول دو دهه گذشته «تحریک عمقی مغزی» (DBS) برای درمان دهها هزار بیمار مبتلا به بیماری پارکینسون و صرع استفاده شده، با این حال این روش برای مبتلایان به افسردگی نتیجهبخش نبوده است.
مطابق آمارهای پزشکی، در بریتانیا بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از افراد مبتلا به افسردگی، یعنی حدود ۲.۷ میلیون نفر، حداقل به دو درمان دارویی پاسخ نمیدهند.
پژوهشگران میگویند چالش عمده بر سر راه درمان این است که به نظر نمیرسد مغز فقط یک ناحیه افسردگی داشته باشد. چندین منطقه به هم پیوسته در این زمینه نقش ایفا میکنند و این نواحی میتواند در افراد متفاوت باشد.
محققان در این آزمایش نخست با استفاده از یک ایمپلنت موقت، طیف وسیعی از فعالیتهای مغزی بیمار را ثبت کردند، همزمان با آنکه بیمار به طور مرتب حالات خود را بر روی یک تبلت ثبت میکرد. سپس تیم پزشکی با استفاده از یک الگوریتم زبان ماشین، الگوی فعالیت مغزی او در بخش آمیگدال مغز تصویر کرد.
سارا، بیمار ۲۶ ساله که از افسردگی شدید رنج میبرد، میگوید درمان او را «به زندگی بازگردانده است» و به وی اجازه داده تا برای اولین بار در طول پنج سال گذشته به صورت غیرارادی بخندد.
پس از نتیجهبخش بودن تحریک در فاز اول، دانشمندان با یک جراحی کوچک یک دستگاه دائمی را همراه با باتری در جمجمه بیمار نصب کردند تا زمانی که دستگاه فعالیت مربوط به افسردگی را در واحد امیگدال مغز تشخیص داد به طور خودکار تحریک را برای خنثی کردن آن انجام دهد.
در فرد مبتلا به افسردگی حاد، دستگاه روزانه حدود ۳۰۰ بار معادل حدود ۳۰ دقیقه پالس تحریک ارسال میکند تا فعالیتهای مغزی مرتبط با افسردگی را متوقف کند.
محققان میگویند هرچند این شیوه درمانی تنها برای یک بیمار آزمایش شده و برای افرادی که بیماری شدید دارند مناسب است، با این حال موفقیتی چشمگیر به شمار میرود و نشان میدهد فعالیت مغزی مرتبط با علائم بیماری را میتوان با اطمینان تشخیص داد و مدارهای مغزی را حتی در بیمارانی که سالها حالشان بد بوده است به حالت سالم برد.
دستگاه ابداع شده، نسخهای اقتباسی از دستگاهی که معمولا برای درمان صرع استفاده میشود، حدود ۳۵ هزار دلار قیمتگذاری شده است.
نتایج روش انقلابی جدی در درمان افسردگی در نشریه « پزشکی نیچر» منتشر شده است.