دو هزار و 100 کیلومتر به وسعت آبی دریاچه ارومیه در پنج سال گذشته  اضافه شده است. تجربه ای که حالا به عنوان یک نمونه موفق در سطح جهان مطرح است.  

دریاچه ارومیه که درسال ۷۴ و در بهترین شرایط خود پنج هزار و سیصد کیلومتر مربع وسعت داشت بر اثر برداشت بی رویه از منابع آبی تخریب شد. سال ۸۴ تا ۹۳ اوج این روند بود تا جاییکه آب دریاچه به اندازه یک ساختمان سه طبقه کاهش و حجم آن به هزار و ۱۰۰ کیلومتر رسید. کافی بود تا سه تابستان دیگر این روند ادامه یابد تا دیگر نشانی از بزرگترین دریاچه داخلی کشورمان باقی نماند. خشک شدن دریاچه ارومیه حتی در کتاب‌های درسی کشور استرالیا به عنوان مثالی  از حکمرانی نامطلوب آب مطرح شده بود. با توجه به اهمیت و فوریت این مساله،  احیای این دریاچه در اولویت کار دولت قرار گرفت و دولت یازدهم این موضوع را در همان جلسات اولیه خود در دستور کار قرار داد. حال با گذشت ۵ سال از شروع به کار ستاد احیای دریاچه ارومیه، بررسی ها از کارنامه موفق دولت در این زمینه حکایت دارد. ۲ هزار و صد کیلومتر به وسعت آبی دریاچه ارومیه در پنج سال گذشته  اضافه شده است. تجربه ای که حالا به عنوان یک نمونه موفق در سطح جهان مطرح است.  

کارشناسان اجرای طرح‌های احیای این دریاچه در سه استان آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی و کردستان شامل لایروبی رودخانه‌ها و زهکش‌ها، توقف عملیات احداث چهار سد با پیشرفت فیزیکی حدود ۶۰ درصد، ممانعت از برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز، تغییر در الگوی کشت و افزایش بارندگی ها را در بهبود وضعیت دریاچه ارومیه موثر عنوان می کنند.

گزارش ها از افزایش یک متری تراز دریاچه ارومیه در سال جاری حکایت دارد. هر چند برخی ادعا می‌کنند که افزایش بارش‌ها تنها عامل احیای دریاچه ارومیه است اما سطح بارش‌ها در سال‌های ۱۳۸۵- ۱۳۸۶ و ۱۳۹۱- ۱۳۹۲ نیز بسیار مطلوب بود و تراز دریاچه با این وجود ۴۰ سانتی‌متر نیز کاهش پیدا کرد.

برنامه‌های مطالعاتی احیای دریاچه ارومیه بسیاری علمی و دقیق اجرا شد و حتی در ابتدا طرح‌هایی مانند انتقال آب دریاچه وان ترکیه، انتقال آب دریای مازندران و انتقال آب از رودخانه ارس نیز مطرح شد که در نهایت احیای این دریاچه با دانش بومی و تغییراتی در الگوهای کشت این منطقه انجام شد.

فرهاد سرخوش، مدیر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در این زمینه با بیان اینکه مراحل طرح احیا به خوبی انجام شده گفت: اگر اقدامات ستاد احیا و دیگر دستگاه‌های اجرایی همچون لایروبی انهار، مرمت و اصلاح سر دهنه‌ها موجب کنترل هرزآب‌ها و هدایت و انتقال آب به بستر دریاچه نشده بود، عملا کاری انجام نمی‌شد درست مثل سال‌هایی که حتی بارش‌های بیشتر داشته ایم، اما کاری برای حفظ آن نکرده ایم. به گفته او اگر طرح‌های احیا انجام نمی‌شد، چه بسا همین بارش‌ها خسارت‌هایی نیز به بار می‌آوردند به طور مثال لایروبی رودخانه‌ها سبب شد در بارش‌های اخیر هیچ کدام از روستا‌های در مسیر رودخانه دچار سیلاب و خسارت نشوند.

علی حاجی مرادی،  مسئول واحد فنی ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز وضعیت فعلی دریاچه را مناسب ارزیابی کرد و گفت:  در حال حاضر در سه هزار و ۲۰۰ کیلومتر مربع از دریاچه آب وجود دارد. وی با اشاره به شروع به کار ستاد دریاچه ارومیه در سال ۹۳ گفت: با همکاری تمام دستگاه‌های مسئول توانستیم طی ۵ سال آب دریاچه ارومیه را به ۳ هزار و ۲۰۰ کیلومتر برسانیم. به گفته او نسبت به سال ۹۳، ۲ هزار و صد کیلومتر به وسعت آبی دریاچه اضافه شده است.  وی با تأکید بر آنکه در حال حاضر ما ۲ متر و ۵۵ سانتی متر با شرایطی که ممکن بود دریاچه را از دست دهیم فاصله داریم، خاطرنشان می‌کند: عمق دریاچه در سال ۹۳ زمانی که طرح احیا آغاز شد حداکثر یک متر بود.

کارشناسان حوزه محیط زیست طرح‌های احیای دریاچه ارومیه را نجات بخش عنوان می کنند. استاندار آذربایجان‌شرقی اقدامات دولت برای احیای دریاچه ارومیه را موثر عنوان کرد و گفت: با وجود برخی مشکلات، دولت به عهد خود با ملت پایبند بوده است و یک نمونه آن حیات دوباره دریاچه ارومیه است.

  البته این مساله به معنای پایان کار نیست و برای اطمینان از اینکه دریاچه شرایط پایدار خود را به دست آورده باید به تراز ۱۲۷۴.۱ برسیم که در حال حاضر ۲ مترو ۲۰ سانتی متر با آن فاصله داریم. بازگشت حیات به دریاچه ارومیه شادی را به مردم این استان بازگردانده است . در حال حاضر بیش از ۵۵ درصد برنامه های ستاد احیا محقق شده و این روند ادامه دارد.

انتهای پیام/*