سال هاست که برنامه هسته ای عربستان با کمک آمریکا و به صورت مخفی در حال پیگیری است و برخی اخبار حکایت از سرعت پیشرفت روند پروژه هسته ای عربستان دارد که با پوشش مرکز تحقیقاتی به پیش می رود.

پس از راه اندازی اولین نیروگاه هسته‌ای امارات در تاریخ ۱۱ مردادماه امسال که با کمک کارشناسان و متخصصان کره جنوبی به ثمر نشست و نام این کشور به عنوان اولین کشور عربی دارای نیروگاه هسته ای ثبت شد، شتاب سعودی ها برای دستیابی به این فناوری بیشتر شده و خبرها حکایت از تلاش شبانه روزی ریاض برای دستیابی به فناوری هسته ای البته از نوع نظامی و غیر نظامی دارد.

وزیر انرژی عربستان سال گذشته در ابوظبی درخصوص برنامه هسته ای این کشور اعلام کرد که ریاض قصد دارد برای تأمین سوخت لازم برای نیروگاه برق هسته‌ای خود، در آینده اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کند.

عبدالعزیز بن سلمان ادامه داد که «با احتیاط کامل جلو می‌رویم و فعلا با ساخت دو رآکتور هسته‌ای آزمایش می‌کنیم».

در حالی که عربستان بزرگترین صادر کننده نفت در جهان به شمار می رود، ریاض در سال ۹۷ پروژه ساخت نخستین رآکتور تحقیقات هسته‌ای خود را افتتاح کرد. پیش از آن یک مقام سعودی گفته بود که ریاض در نظر دارد استخراج اورانیوم داخلی و فرآوری آن را آغاز کند.

بنابر اعلام ریاض، عربستان به‌دنبال ساخت ۱۶ نیروگاه اتمی تا ۲۰ سال آینده است و انجمن جهانی انرژی هسته‌ای، هزینه‌ این کار را بیش از ۸۰ میلیارد دلار برآورد کرده است.

*تعامل آمریکا با عربستان و امارات

برنامه هسته‌ای عربستان ابتدا با مشارکت برخی کشورهای منطقه و سپس با حضور آمریکا و بدون تصویب کنگره این کشور در حال گسترش است؛ مطابق گزارش ها آمریکا تجهیزات حساس هسته‌ای به عربستان داده است تا جایی که برخی نمایندگان کنگره آمریکا معتقد هستند که کمک‌های هسته‌ای واشنگتن به عربستان مغایر سیاست عدم اشاعه هسته‌ای آمریکا در خاورمیانه است.

در گزارشی که سال گذشته مجلس نمایندگان آمریکا منتشر کرد، فاش شده که دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روند انتقال فناوری‌های «بسیار حساس» هسته‌ای به عربستان را سرعت بخشیده است.

مجلس نمایندگان آمریکا در آن گزارش اعلام کرده بود، کسانی برای کمیسیون نظارت این مجلس فاش کرده اند که دولت دونالد ترامپ تلاش کرده، بدون توجه به ملاحظات حقوقی و امنیتی هر چه سریع‌تر به عربستان فناوری بسیار حساس و پیشرفته هسته‌ای بدهد.

این گزارش همچنین از مخفی بودن تعاملات دولت ترامپ با عربستان سعودی اظهار نگرانی کرده است.

در گزارش ۲۵ صفحه‌ای «الایجا کامینگز» رئیس کمیسیون نظارت مجلس نمایندگان آمریکا هشدار داده شده بود که انتقال این فناوری‌ها می‌تواند به اشاعه سلاح‌های هسته‌ای و بی ثباتی خاورمیانه منجر شود.

اغلب دولتمردان کنگره آمریکا از بابت اینکه دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور این کشور آنها را در جریان مذاکرات هسته‌ای با عربستان سعودی قرار نمی‌دهد، نگران هستند، به ویژه آنکه در سال ۲۰۱۸، محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، در جریان مصاحبه با «سی بی اس» مدعی شد به دنبال دستیابی به بمب هسته‌ای نیست، اما اگر ایران چنین کاری کند، او نیز ابایی نخواهد داشت!

نکته مهمی که اینجا مطرح است اینکه، به رغم توجه بیش از حد مقامات غربی به برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، حرکت عربستان در مسیر هسته‌ای شدن آنهم به صورت محرمانه مورد بی توجهی نهادها و ناظران غربی قرار گرفته است.

انتشار خبر ساخت تاسیسات مخفی تولید کیک زرد در عربستان در رسانه‌های غربی، نگرانی‌ها در مورد برنامه غیرشفاف هسته‌ای عربستان و دستیابی ریاض به تسلیحات هسته‌ای را آن هم در شرایطی که این کشور با وجود عضویت در «ان پی تی» و «توافقنامه جامع پادمان آژانس انرژی اتمی»، از پذیرش بازرسی‌های پادمانی خودداری می‌کند، افزایش داده است.

با وجود آنکه منطقه غرب آسیا تاکنون شاهد استفاده از سلاح‌های هسته‌ای نبوده، اما آنچه که سبب می‌شود تا حرکت عربستان در مسیر هسته‌ای شدن دور از نظارت، به عنوان خطری جدی برای این منطقه محسوب شود، رویکرد تهاجمی و غیرقابل پیش بینی این کشور و حمایت‌هایی است که قدرت‌های مختلف به ویژه غربی، از جنایت‌های متعدد ریاض در عرصه بین المللی کرده اند.

بنابر اخبار محدود دریافتی، عربستان با کمک دونالد ترامپ خود را در مسیر تولید سلاح‌های هسته‌ای قرار داده و پس از راه اندازی اولین نیروگاه هسته‌ای امارات برای دستیابی به این فناوری، بی قرارتر از همیشه است.

نخستین رآکتور تحقیقاتی عربستان در شهرک موسوم به علم و فناوری «ملک عبدالعزیز» در ۶۲۰ کیلومتری غرب ریاض در حال ساخت است و بن سلمان اصرار دارد که جاه طلبی‌های هسته‌ای اش از مصارف غیرنظامی فراتر نمی‌رود؛ ادعایی که امارات نیز آن را مطرح کرده است. سوال اینجاست که اگر عربستان می خواهد از فناوری هسته ای استفاده غیرنظامی نماید، پس چرا این اقدام را مخفیانه و با همکاری آمریکایی ها و برخی دیگر کشورها و دور از چشمان بازرسان سازمان بین المللی انرژی اتمی انجام می دهد؟

«ریچارد نفیو» عضو تیم مذاکره کننده آمریکا در توافق هسته ای با ایران و «رابرت آینهورن» مشاور سابق وزارت خارجه امریکا در تحلیلی برای موسسه بروکینز تاکید کردند، عربستان بیشترین تمایل را برای رسیدن به سلاح اتمی دارد، ولی در شرایط کنونی این کشور توان رسیدن به این امکان را ندارد.

*اعتراض تهران به برنامه مخفی هسته‌ای عربستان

سفیر و نماینده دائم کشورمان در سازمان های بین المللی در ۱۸ مرداد ماه جاری به دنبال انتشار اطلاعاتی در خصوص ساخت کارخانه تولید کیک زرد توسط عربستان سعودی، از آژانس بین المللی انرژی اتمی خواست درباره برنامه پنهانی هسته ای این کشور شفاف سازی کرده و گزارشی را به اعضای آژانس ارائه کند.

«کاظم غریب آبادی» با اعلام این که عربستان سعودی در حال توسعه و اجرای یک برنامه بسیار غیرشفاف هسته‌ای است، تاکید کرد، به رغم اینکه عربستان عضو ان. پی. تی است و توافقنامه جامع پادمان دو جانبه در حال اجرا با آژانس دارد، ولی متاسفانه هنوز از تعهد پذیرش بازرسی‌های پادمانی آژانس خودداری می کند و با وجود درخواست‌های مکرر چندین ساله آژانس نیز تعهدات خود را به گونه ای اصلاح نکرده که اجازه بازرسی به آژانس را بدهد.

نماینده دائم کشورمان در سازمان های بین المللی با یادآوری این که عربستان سعودی هیچ رآکتور فعال تحقیقاتی و قدرت ندارد که بخواهد دنبال تولید کیک زرد باشد، افزود، این موضوع در کنار اقدام های پنهانی سعودی ها در حوزه هسته ای و عدم اجازه ورود به بازرسان آژانس و همچنین فعالیت های بی ثبات کننده آن در منطقه، نگرانی ها درخصوص یک برنامه پنهانی سلاح هسته ای در این کشور را تقویت می کند.

*نظر رژیم صهیونیستی درباره برنامه هسته ای عربستان و امارات

تا سال های پیش رژیم صهیونیستی به دلیل ترس و نگرانی به هیچ وجه موافق ساخت تاسیسات هسته ای از سوی هیچ کشوری در منطقه غرب آسیا نبود و مقامات آمریکایی نیز در همراهی با صهیونیست ها و رفع نگرانی آنها به هیچ کشور عربی اجازه نزدیک شدن به برنامه هسته ای را نمی دادند، اما در سال های اخیر و تعهدی که برخی کشورهای عربی به آمریکا و رژیم صهیونیستی دادند، این مشکل در خفا حل و از همان زمان نیز ارتباط محرمانه و غیرعلنی کشورهای عربستان، امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی برقرار شد.

با علنی شدن بخش محدودی از فعالیت های هسته ای عربستان در سال های اخیر، رژیم صهیونیستی ابتدا مخالفت خود را با این برنامه و همچنین همکاری واشنگتن – ریاض اعلام کرد، اما تل آویو با اطمینان خاطری که از سوی مقامات پیشین آمریکا و بعدا از سوی دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا دریافت کرد، دست از مخالفت خود برداشت.

نشانه ها حاکی از آن است که اجازه آمریکا به امارات برای ساخت نیروگاه هسته ای به دلیل تعهدی بوده که سران این کشور برای برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی و رفع کدورت ها با تل آویو به واشنگتن داده اند و اعلام رسمی عادی سازی روابط میان امارات و رژیم صهیونیستی در پنجشنبه گذشته که فقط چند روز پس از راه اندازی اولین نیروگاه هسته ای ابوظبی بود، خود گویای ماجرا است.

دقیقا همین برنامه ای که آمریکا برای امارات چیده، برای عربستان نیز مهیا کرده است، یعنی ریاض و تل آویو در آینده نزدیک همچون امارات عادی سازی روابط خود را بر روی خون فلسطینیان جشن خواهند گرفت و اجاز فعالیت رسمی تاسیسات هسته ای خود را خواهند یافت.

بنابر انتشار اخبار محدود، هم اکنون چندین کارشناس نظامی و امنیتی صهیونیست در عربستان در کنار نظامیان آمریکایی بر جنگ ائتلاف عربی – آمریکایی نظارت می کنند و بعید نیست که کارشناسان و جاسوسان صهیونیست نیز در کنار کارشناسان و متخصصان هسته ای آمریکا حضور داشته باشند.

نکته قابل تاملی که در این بین وجود دارد این است که آمریکا و کشورهای غربی برخورد دوگانه ای با پرونده هسته ای ایران از یک طرف و برنامه هسته ای عربستان و امارات در طرف دیگر دارند و در حالی که برنامه هسته ای صلح آمیز ایران کاملا زیر نظر سازمان بین المللی انرژی اتمی قرار دارد، ولی تاسیسات هسته ای امارات و عربستان با لابی آمریکا از این قاعده مستثنی شده است.

انتهای پیام/*