کرونا به زندگی همه ما وارد شده است. حضور کرونا، هم در مواضع معرفتی ما تاثیر گذاشته و می‌گذارد و هم تعریف اخلاقیات و ارزش‌ها را متاثر ساخته است. کرونا به زندگی همه ما آمده است.

۱- کرونا انگار قرار نیست به این زودی‌ها رخت خود را از جهان برچیند. مهمانی است که گویا می‌خواهد مقیم شود. باید از این پس، حضور آن را به رسمیت بشماریم. حضورش نیز چندان سنگین است که آثار انکارنشدنی دارد. کرونا هم آثار معرفتی و هم آثار رفتاری خواهد داشت. شواهد نشان می‌دهد برخی از این آثار، پایدار خواهند ماند.

۲- به علت کرونا، رهبران بزرگ مذهبی، پیروان ادیان را به خلوت‌گزینی و دوری از جمع دعوت می‌کنند. پاپ در واتیکان، برای میدان خالی سخن می‌گوید و اینجا نیز، به توصیه مسئولان درمان و موافقت علما، درِ حرم‌های مطهر بسته شده است.

۳- شاید اولین‌بار در جهان است که مناسک جمعیِ موحدان، اینگونه تعطیل می‌شود! اولین‌بار است که فضیلت در تفرق است. توصیه به عبادات فردی و حذر از مناسک جمعی، امری نادر است. اولین‌بار است که گریختن از جمع و گزیدنِ تنهایی، فضیلت به ‌حساب می‌آید. این ایام، یدالله مع الفرادی است! عبادات، آدابی دیگر یافته‌اند.

۴- امروز «مسئولیت اجتماعی» به سبب پیوند قریبی که با جان انسان‌ها یافته است، در سقف «تکالیف اخلاقی» می‌نشیند. ایضاً مسئولیت اجتماعی در رعایت فاصله اجتماعی معنادار شده است. لذا نه‌تنها امروز فضیلت مذهبی، در ترک مناسک جمعی است؛ بلکه فضیلت مدنی و مدرن نیز در رعایت فاصله اجتماعی است. کرونا، ارزش‌ها را دگرگون کرده است!

۵- در دنیای اجتماعی و پراشتغال کنونی، تجربه دینی گوهری کمیاب شده بود. کرونا این فرصت را به مومنان داده، که رها از اشتغالات دنیایی، تجارب دینیِ فردی و فردیتِ فرهنگی خود را تقویت کنند. گویی نوعی چرخش حواس را دامن زده است. از این پس به‌واسطه تهدید ویروسی در جهان، شاهد کاهش ابعاد زیست جمعی خواهیم بود. رفتن به خلوت، درهای رجعت به خویشتن را گشوده‌تر خواهد کرد.

۶- در این وضعیت، حتماً دیگر نمی‌توان ایمان مذهبی را چون گذشته ملازمِ مناسکِ جمعی به‌ حساب آورد. گوهر ایمان در کرونا نمایان‌تر شد. مشخص شد که شکلِ عبادات، بهانه بندگی است. شرایط و ضروریات متنوع اجتماعی، آزمون‌های جدیدی از بندگی می‌آفرینند. درواقع، بندگی، ضرورتاً بندِ شکل خاصی از مناسک نیست. گاهی فضیلت در جمع است و گاهی در تفرق. مناسک می‌تواند تعطیل شود، اما بندگی نه. گوهر ایمان، در عصر پساکرونا، جلوه‌ای دیگر خواهد فروخت.

۷- اگر همه بشر به ویروس کرونا مبتلا نشوند هم، اما همه با آثار آن روبه‌رو خواهیم شد. کرونا به زندگی همه ما وارد شده است. حضور کرونا، هم در مواضع معرفتی ما تاثیر گذاشته و می‌گذارد و هم تعریف اخلاقیات و ارزش‌ها را متاثر ساخته است. کرونا به زندگی همه ما آمده است.

انتهای پیام/*