بسیاری از مردم در راه‌ها و جاده‌های برفی‌گیر کرده‌اند، در برخی از مناطق میزان بارش برف بیشتر از یک متر برآورد شده است. با وجود این حجم از گستردگی دشواری‌های ایجاد شده، آنچه که اکنون در باب اطلاع‌رسانی انجام شده از سوی رسانه‌ها می‌بینیم، چندان متناسب با حجم این رویداد نبوده است و در رسانه‌ها اطلاع‌رسانی کمی صورت گرفته است.

شرایط ایجاد شده ناشی از بارش سنگین برف در دو روز گذشته در برخی از مناطق ایران، همچون خلخال و گیلان، زمینه‌ساز شکل‌گیری بحران گسترده‌ای شده است و این بحران با توجه به تداوم بارش‌ها، در حال گسترش نیز هست. قطعی اینترنت، تلفن و راه‌های مواصلاتی برخی از مهم‌ترین مشکلاتی است که در این زمینه ایجاد شده است.

بسیاری از مردم در راه‌ها و جاده‌های برفی‌گیر کرده‌اند، در برخی از مناطق میزان بارش برف بیشتر از یک متر برآورد شده است. با وجود این حجم از گستردگی دشواری‌های ایجاد شده، آنچه که اکنون در باب اطلاع‌رسانی انجام شده از سوی رسانه‌ها می‌بینیم، چندان متناسب با حجم این رویداد نبوده است و در رسانه‌ها اطلاع‌رسانی کمی صورت گرفته است.

در چنین شرایطی، از نوع عملکرد رسانه می‌توان به عنوان ضعف اطلاع‌رسانی یاد کرد. در تمامی مدیریت‌های درنظر گرفته شده برای مقابله با بحران‌های این چنینی چهار اصل اساسی باید مدنظر قرار گیرد.

اول مدیریت اطلاع‌رسانی، دوم مدیریت پیشگیری‌هایی که موجب شود ابعاد مختلف حادثه کنترل شوند و از گسترش آن جلوگیری شود. سوم، مدیریت مربوط به بخش آموزش‌های ابتدایی به مردم است.

در چنین شرایطی به این دلیل که امکان دارد همه راه‌های ارتباطی قطع شوند و با مشکل برقراری ارتباط همراه شویم، بایستی تمام این مدیریت‌ها در صحنه انجام شود. بخش آخری که بسیار حائز اهمیت است، اطلاع‌رسانی در حوزه‌های امدادی است.

به این معنا که در برابر شرایط بحرانی ایجاد شده، توجه به چه چیزهایی مورد نیاز است. این چهار بخش یک مدیریت بحران اساسی را می‌سازد که مدیریت رسانه و اطلاع‌رسانی در تمام بخش‌های آن به نوعی خودنمایی می‌کند.

خبرنگار در بخشی از این موارد هیچ‌گونه اطلاعاتی ندارد و اطلاعات مورد نیاز دست مقامات مسئول و ارگان‌های ذی‌ربط است. این حوزه بایستی اطلاعات خود را در اختیار خبرنگاران به عنوان یکی از بخش‌های فعال رسانه قرار دهند.

آنچه که مسلم است و ما بر اساس عملکرد رسانه‌ها به خصوص رسانه‌های محلی نظاره‌گر هستیم، اطلاعات جامع در مورد چهار زمینه عنوان شده و مواردی که مطرح شد در رابطه با بحران‌های ایجاد شده ناشی از بارش شدید برف و باران و غیره در اختیار خبرنگاران و در نتیجه رسانه وجود ندارد.

همیشه این را تکرار می‌کنیم که نیاز است تا دستگاه‌های ذی‌ربط و مسئول، اطلاعات لازم از بحران را ارائه کنند نه اینکه راه دسترسی به اطلاعات مواقع بحران را ببندند به خاطر اینکه چنین اطلاعاتی باعث کمک‌رسانی و امداد‌رسانی و اتفاقات بسیار مثبت و خوب دیگر خواهد شد.

مهم‌ترین قسمت در حوادث برفی دو روز گذشته همانند تمام حادثه‌های دیگر این است که اطلاع‌رسانی به صورت میدانی انجام شود و خبرنگاران بایستی در صحنه حاضر باشند.

بسیاری از رسانه‌ها خبرنگاران محلی را برای حضور در حادثه فرا‌می‌خوانند و این خبرنگاران هم اطلاعات کاملی در قالب گزارش، عکس، خبر، مصاحبه و دیگر موارد تهیه می‌کنند. با این همه هیچ اطلاع دقیقی از درون بحران ایجاد شده وجود ندارد و این نشان می‌دهد که رسانه‌ها در چنین شرایطی حضور کمرنگی دارند.

در نهایت این حضور کمرنگ رسانه موجب شده تا اطلاعات ما ناقص و بسیار اندک باشد. در اصل اطلاعاتی از این قبیل، به گونه‌ای نیست که ابعاد این حادثه را با وجود گستردگی که دارد، به ما نشان دهد.

همانطور که مشکلات ایجاد شده از بارش برف اخیر بسیار گسترده شده است. بدیهی است، در چنین شرایطی عدم حضور میدانی خبرنگاران به عنوان فعالان رسانه، کیفیت امدادرسانی‌ها در شرایط بحرانی اخیر را بسیار پایین می‌آورد.

*استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیسم

انتهای پیام/*