ماهیت تظاهرات اعتراضی مردم عراق این بود که مردم به جان آمده از بیکاری و فقر و فساد اداری، علیه دولت عادل عبدالمهدی و احزابِ سیاست زده به پاخاستند و با حمایت به موقع و اصولی مرجعیت عالیقدر عراق به‌جای اینکه دین در برابر مردم قرار داده شود، دین همچون گذشته همپای حق طلبی مردم، باعث اعتلای عزت شیعه در عراق شد.

ایصال نیوز - تغییر و تحولات سریع در عراق مانند لبنان، در روزهای اخیر و حضور چند صد هزار نفری مردم به ویژه جوانان، زنان، دانشجویان، کارگران و طلاب عراقی در تظاهرات اعتراضی گسترده، در قاب تلویزیون و رسانه های کشورهای مختلف بازتاب وسیعی داشته است، از منظر سیاست‌های رسانه ای مشخص است که نحوه انعکاس اخبار تظاهرات مردم عراق در همه رسانه ها یکسان نبوده است. هر رسانه ای با توجه به سیاستهای تعریف شده خود یا کشور متبوعش اقدام به انعکاس تحولات پی در پی و سریع روزهای اخیر عراق کرده است.

به نظر می‌رسد ماهیت تظاهرات اخیر عراق ناشی از روحیه عدالت خواهی نسل جوان این کشور و عکس العمل طبیعی در مقابل فساد سیاسی و اقتصادی طبقه حاکم و بیکاری و فلاکت به بارآمده از انباشت مطالبات بحق مردم است.

شاید اولین شخصیتی که در عراق از تظاهرات و خواسته های مردم رسماً حمایت کرد آیت الله سیستانی بود. بر اساس همین تشخیص به موقع و موضعگیری درست ایشان، دولت عراق که نصایح دلسوزانه مرجعیت اعلی عراق را بارها نادیده گرفته بود و فرصت های طلایی قبلی را با ناکارآمدیِ تنیده در رشته های فسادِ سیاسی، از دست رفته دید، سعی کرد با اعلام اصلاحات (دیر هنگام) آب رفته را به جوی بازگرداند که البته تاکنون در عمل خیلی موفق نبوده است.

از سوی دیگر برخی بوق های تفرقه افکن با دمیدن در آتش اختلاف و کینه های دیرینه سعی کردند که از این آب گل آلود ماهی خود را صید کنند.

اما براستی معضل اصلی عراق کدام است؟ ملت عراق به دنبال چیست؟

بر اساس قانون اساسی فعلی عراق، رئیس جمهور باید از جانب احزاب کُرد، رئیس مجلس از طرف احزاب اهل تسنن و نخست وزیر از شیعیان انتخاب شود. برای انتخاب نخست وزیر، احزاب شیعه عراق نقش مهمی دارند و بر همین اساس ائتلاف های احزاب شیعی، با توجه به سهم خود در تعداد وزرای کابینه، پس از رایزنی بر سر نخست وزیر پیشنهادی، توافق خواهند کرد. 

علت اصلی اینکه تظاهرات اعتراضی اخیر، در مناطق شیعه نشین عراق، خصوصا در مرکز و جنوب آن، جریان دارد به همین نکته فوق بازمی گردد. ناکارآمدی نخست وزیر به‌عنوان قوه اجرایی در عراق اگر سریع برطرف نشود، در درجه اول به ضرر شیعیان است.

اکثریت شیعیان عراق به این نتیجه رسیدند که نخست وزیر و وزرای منتخب از طرف احزاب شیعه در اصلاح امور و عمل به وعده های داده شده ناتوان است. به بیان دیگر شیعیان احساس کردند به‌رغم درآمدهای سرشار نفتی، شکست این دولت مانند دولت قبل در ایجاد حداقل های رفاه اجتماعی و ناتوانی در رفع فساد و بیکاری، لکه ننگی بر دامن احزاب سیاسی شیعی است و بیش از این مدارا جایز نمی باشد.

مقایسه سطح رفاه در اقلیم کردستان عراق با جنوب عراق، وضعیت اسفبار بیکاری و فقر و فساد اداری در مناطق جنوب را بیشتر هویدا می کرد و دوگانگی در گفتار و عملِ دولت و احزاب سیاسی چنان به آتش این فساد و روزمرگی دامن زد که چیزی جز خشم مردم شیعه آنرا خاموش نمی کرد. در این هنگام بود که تظاهرات اعتراضی مردم عراق در بغداد و استانها و شهرهای جنوبی همچون بصره، کربلا و نجف اشرف شکل گرفت.

مردم به جان آمده از بیکاری و فقر و فساد اداری، علیه دولت عادل عبدالمهدی و احزاب سیاست زده شوریدند و با حمایت به موقع و اصولی مرجعیت عالیقدر عراق به‌جای اینکه دین در برابر مردم قرار داده شود، دین همچون گذشته همپای حق طلبی مردم، باعث اعتلای عزت شیعه در عراق شد.

براستی چنانچه ما نیز حقیقت قیام مردم عراق را به موقع بشناسیم، هرگز مردم عراق را متهم نمی کنیم و قیام آنان را توطئه و خرابکاری جلوه نمی دهیم. البته شکی نیست که معاندان و رسانه های وابسته به آنان حداکثر تلاش خود را کرده و می کنند تا بین مذاهب عراق و یا بین شیعیان عراق و ایران، تفرقه و دشمنی ایجاد کنند، چنانچه تاکنون نیز همین رویه را داشته اند، اما چرا ما با اظهارات غیر واقعی و در زمان نامناسب، آب به آسیاب دشمنان بریزیم؟!

به نظر می رسد با توجه به نوع برخورد دولت عراق با تظاهرات مسالمت آمیز عراق و کشته شدن بیش از 260 نفر و زخمی شدن بیش از 10 هزار نفر، ناکارآمدی عادل عبدالمهدی عیان تر از هر روز دیگری است و چاره کار، تن دادن حاکمیت عراق به تغییر است.

به رسمیت شناختن حق مردم در انتخاب حاکمان مهمترین اصلی است که مرجعیت نجف نیز همواره برآن تأکید داشته است و دولت عراق باید با درک درست و به موقع در عمل این حقیقت را به رسمیت بشناسد.

کلام آخر اینکه بازتاب صحیح و به موقع تحولات عراق توسط رسانه ها بهترین راه ناکام گذاشتن مکر و نیرنگ آمریکا و رژیم صهیونیستی در ایجاد تفرقه و تنها راه عقیم کردن تخم کینه مرتجعین منطقه ای و بداندیشان فرصت طلب است.

اگر تحولات سریع عراق را همانطور که هست نشناسیم و همانگونه که به پیش می رود در رسانه ها انعکاس ندهیم، خسارت ناشی از آن را جبران نتوان کرد.

امید که پیوند برادری ملت عراق و ایران بیش از پیش محکم و استوار بماند و دشمنان اسلام نتوانند آتش تفرقه و کینه را بین ملّت های اسلامی برافروزند. 

*روزنامه نگار عضو هیأت تحریریه ایصال و تحلیل گر مسائل سیاسی 

انتهای پیام/*