اگر اروپایی‌ها بویژه سه کشور حاضر در برجام به جد نگران امنیت خود یا جهان در وضعیت خروج ایران از برجام هستند و منافعی را در برجام برای اقتصاد و امنیت و سیاست خود متصور هستند انتظار این است که حفظ برجام با تأمین منافع همه‌جانبه ایران در اولویت اول آنها قرار بگیرد.

پس از هفته‌ها انتظار گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی در پی اختلال در ایفای تعهدات توسط امریکا و اروپا اعلام شد. تحقیق و توسعه در حوزه هسته‌ای فراتر از چارچوب برجام گزینه‌ای است که هیأت عالی نظارت بر برجام پیشنهاد کرد و توسط رئیس جمهوری اعلام شد. تحقیق و توسعه در فرآیند هسته‌ای بخش مهمی است که همه بخش‌های دیگر این زنجیره را متأثر کرده و ارتقا می‌دهد. دسترسی به نسل جدید تکنولوژی در سانتریفیوژها و ارتقای چرخه سوخت هسته‌ای با درصد و سرعت تعیین شده از جمله مسائلی هستند که در نتیجه جدیت و تلاش در حوزه تحقیق و توسعه به دست می‌‌آید.

دو گام اول ایران با دو بازه دوماهه زمان کافی را در اختیار اتحادیه اروپا و به تعبیری جامعه جهانی قرار داد تا ضمن تأمین منافع ایران در برجام از خیره‌سری و قانونگذاری امریکایی‌ها در نقض قطعنامه 2231 و نیز قوانین بین‌المللی جلوگیری و با اراده‌ای سازنده از گسترش تنش و فضای سرد برجامی پیشگیری کنند. اما سکوت و نظاره اروپایی‌ها و بسنده کردن به حمایت سیاسی از برجام بدون اینکه در عمل گامی مؤثر بردارند به نوعی فضا را برای باجگیری و یاغیگری امریکایی‌ها بیشتر فراهم کرد. امریکا با نقض قطعنامه 2231 در حالی پرچمدار مخالفت با هسته‌ای شدن ایران است که خود با داشتن 98 رآکتور هسته‌ای رتبه اول را در جدول کشورها دارد.

در حالی که ایران با داشتن یک رآکتور هسته‌ای در پی مذاکرات 24 ماهه موفق شد توافقنامه برجام را به عنوان نقطه عطفی در فعالیت‌های هسته‌ای خود به تصویب شورای امنیت سازمان ملل برساند. اگر چه گام سوم  ایران در حوزه تحقیق و توسعه تعیین شده است اما این اقدام می‌تواند به دستاوردهای بزرگی در غنی‌سازی اورانیوم و چرخه سوخت هسته‌ای منجر شود. به گونه‌ای که ضمن افزایش ظرفیت فنی فعالیت‌های هسته‌ای بازگشت به وضعیت قبل از برجام را برای ایران با سرعت و توانمندی بیشتری فراهم کند.

اگر اروپایی‌ها بویژه سه کشور حاضر در برجام به جد نگران امنیت خود یا جهان در وضعیت خروج ایران از برجام هستند و منافعی را در برجام برای اقتصاد و امنیت و سیاست خود متصور هستند انتظار این است که حفظ برجام با تأمین منافع همه‌جانبه ایران در اولویت اول آنها قرار بگیرد. امری که تحت تأثیر مثلث امریکا، رژیم صهیونیستی و برخی بدخواهان منطقه‌‌ای به خرید زمان برای اروپا تبدیل شده است و این وضعیت به هیچ وجه مقبول ایران و هیچ ناظر منصفی نیز نخواهد بود.

امریکایی‌ها برای متلاشی کردن و بی خاصیت کردن برجام از هیچ کوششی دریغ نکردند و حتی تحریم دکتر ظریف و تلاش برای توقیف نفتکش ایران در شرایطی رقم خورد که با هیچ واکنش مؤثری از سوی اتحادیه اروپا مواجه نشد. ابراز نگرانی دولت‌های انگلیس، آلمان و فرانسه از گام سوم ایران در شرایطی که نتواند صحنه فعلی را تغییر دهد هیچ تأثیری در عوامل وخیم‌ شدن اوضاع نخواهد داشت.

بنا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قاره اروپا به تنهایی از 184 رآکتور هسته‌ای فعال بهره‌مند است و فرانسه با آمار 71 درصدی در تولید برق از رآکتورهای هسته‌ای مقام اول را دارد. این در شرایطی است که جمهوری اسلامی با داشتن یک رآکتور هسته‌ای بارها صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های خود را اعلام داشته و 14 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صلح آمیز بودن همه فعالیت‌های ایران را تأیید کرده است. طبیعی است که فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی از طرف امریکا یا اروپا اعم از وضع و تشدید تحریم‌ها یا بی عملی اروپا نسبت به انجام تعهدات خود انگیزه ایران را برای توسعه فعالیت‌های تحقیقاتی در حوزه هسته‌ای که ممکن است به ارتقای فناوری هسته‌ای و نیز فراهم کردن گزینه‌ای مهم‌تر برای تصمیم‌گیری مقامات مسئول در ایران در شرایط خاص تقویت می‌کند.

اکنون اروپا و شرکای آنها در برجام 60 روز مهلت دارند تا عادی‌سازی اجرای تعهدات خود در برجام و فراهم کردن زمینه بهره‌مندی اقتصادی ایران از منافع تعهد شده در برجام را فراهم نمایند. گام سوم و حرکت بدون محدودیت ایران در تحقیق و توسعه فعالیت‌های هسته‌ای اگر چه با جدیت و شدت تمام تصمیم‌گیری و اعلام شده است اما هنوز خشونتی از سوی ایران متوجه نقض‌کنندگان برجام نشده است. تأمین امنیت اقتصادی و عادی‌سازی وضعیت برجامی هدفی است که همه اطراف برجام باید با جدیت و انگیزه کامل آن را محقق کنند تا بیشتر شاهد افزایش تنش و تهدید از هر نوعی و در هر سطحی نباشیم.

*نماینده مجلس

انتهای پیام/*