طبيعي است وقتي برخي کشورها در منطقه و در سطح بين‌الملل تلاش مي‌کنند که اين حقوق اوليه و ابتدايي بين‌المللي را از ايراني‌ها بگيرند در مقابل ايران هم دست به يک اقدامات تلافي‌جويانه بزند.

امنيت در جهان امروز به‌هم‌پيوسته و متصل است و ناامني در يک نقطه جهان باعث ايجاد ناامني در نقاط ديگر هم خواهد شد. اينکه غربي‌ها انتظار داشته باشند براي ايران مشکل درست کنند، امنيت خطوط دريانوردي ايران را به مخاطره بيندازند و از طرف ديگر اين انتظار را داشته باشند که ايران براي آنها امنيت ايجاد کند، با هيچ منطقي سازگاري ندارد.

عرف بين‌المللي ايجاب مي‌کند همه کشورها قواعد و ضوابط بين‌المللي را رعايت کنند نه کسي که در قدرت است، دنبال اين باشد که تصويري متناسب با منافع خودش از قواعد و ضوابط بين‌المللي داشته باشد، به تحقير ديگران بپردازد و به‌نوعي درصدد کسب امتيازات بيشتر باشد.

به هر حال ايران دنبال اين است که به شکل مسالمت‌آميز خطوط کشتيراني بين‌المللي براي همه مورد استفاده قرار بگيرد و خودش نيز مانند بقيه کشورها بتواند از آن استفاده کند. از طرف ديگر در ارتباط با صدور نفت هم واقعا با روي کار آمدن ترامپ، عليه ملت ايران اجحاف صورت گرفته، تحريم‌هاي يکجانبه غيرقانوني و ظالمانه‌اي وضع شده تا جايي که حتي هم‌پيمانان آمريکا هم اين اقدامات را خلاف ضوابط و عرف بين‌المللي ارزيابي کرده و حاضر نشده‌اند که با آمريکايي‌ها در ارتباط با تحريم‌هايي که عليه ايران وضع شده، همراهي داشته باشند. درحقيقت ايراني‌ها به‌دنبال اين هستند که مثل ديگر کشورها از حقوق برابر برخوردار باشند و حقوق آنها در ارتباط با تجارت و حمل‌ونقل بين‌المللي محترم شمرده شود.

طبيعي است وقتي برخي کشورها در منطقه و در سطح بين‌الملل تلاش مي‌کنند که اين حقوق اوليه و ابتدايي بين‌المللي را از ايراني‌ها بگيرند در مقابل ايران هم دست به يک اقدامات تلافي‌جويانه بزند. اين منطقي است که در تمام سطوح از جمله سطح بين‌المللي هم ساري و جاري است و کسي که مورد اجحاف واقع شده، تلاش مي‌کند تا اقدامي تلافي‌جويانه داشته باشد و اين يک رويه متعارفي بوده که هم از قديم‌الايام در سطح فردي دنبال مي‌شده و هم در سطح بين‌المللي توسط برخي کشورها در قالب اقدامات تلافي‌جويانه مورد استفاده قرار گرفته است.

آنچه ايران بيان مي‌کند اين است که در کل ايراني‌ها دنبال اين هستند که حقوق آنها مثل بقيه کشورها محترم شمرده شود و ايراني‌ها هم به شکل متقابل حقوق ديگران را رعايت کنند اما در مقابل کساني که به اين حقوق بي‌احترامي کنند و درصدد تضييع اين حقوق باشند، ايران به شکل منطقي به آنها اعلام مي‌کند در صورتي که بخواهند اين رويه را ادامه دهند و ايران را از حقوق حقه و قانوني خود محروم کنند، نبايد انتظار داشته باشند که حقوق آنها هم مورد توجه و احترام ايران قرار بگيرد. به نظر مي‌رسد مسئوليت ناامني‌ها و اقدامات خلاف عرفي که انجام مي‌شود، برعهده کساني است که شروع‌کننده اين‌گونه اقدامات سلب‌کننده امنيت هستند.

فراموش نکنيم که ايران کشور مقتدر و توانمندي است، ظرفيت‌هاي خيلي خوبي هم براي توسعه دارد و در صورتي که به اين ظرفيت‌ها به‌خوبي توجه شود، ايران مي‌تواند تبديل به يک قدرت مهم اقتصادي در سطح جهاني شود. ظرفيت‌هاي ايران حتي در همين شرايط تحريم هم خودش را نشان داد. خيلي‌ها منتظر بودند که ايران به‌واسطه تحريم‌هاي گسترده‌اي که آمريکا تحميل کرده، تبديل به ونزوئلاي ديگري شود.

برخي از سياستمداران داخل آمريکا دنبال اين بودند که شرايط ونزوئلا را به ايران منتقل کنند و ايران را هم با همان شرايط مواجه کنند اما ديديم که با وجود تحريم‌هاي وسيع و گسترده، گرچه فشارهايي بر ملت ايران وارد شد اما آن اهدافي که آنها داشتند، برآورده و تامين نشد و خوابي که ديده بودند، تعبير نگرديد.

اين نشان از ظرفيت‌ها و توانمندي‌هاي اقتصاد ايران دارد که اگر به خوبي به اين ظرفيت‌ها توجه شود و اولويت‌بندي درستي براي مراودات تجاري ايران به‌خصوص با همسايگان درنظر گرفته شود، ايران مي‌تواند تبديل به يک کشور بسيار توسعه‌يافته در منطقه شود. ظرفيت‌هاي کشور ما به لحاظ صنعتي و انرژي و به لحاظ موقعيت جغرافيايي قابل توجه است. همين‌طور نيروي کار تحصيلکرده و توانمندي که ايران دارد، عواملي که مي‌توانند به شکل مناسبي ايران را در مسير توسعه قرار دهند. مديريت حساب‌شده و مناسب اين ظرفيت‌ها مي‌تواند در مجموع ما را به آن اهدافي که شايسته ملت ايران است، برساند.

*استاد دانشگاه

انتهای پیام/*