هر زماني که ايران به دنبال ترميم مناسباتش با غرب در حوزه‌هاي مختلف و همين‌طور برجام به عنوان مهم‌ترين توافقنامه‌ای که طی 4دهه گذشته با غرب داشته، اسرائيلی‌ها تمام تلاش‌شان را کردند که از تحقق اين توافقنامه جلوگيری کنند.

پس از 9 روز از ارائه طرح پيشنهادي جمهوري اسلامي ايران به پيشنهادي که جوزف بورل مطرح کرده بود، آمريکا پاسخ خود را به پيشنهادهاي ايران درخصوص چگونگي احياي برجام داده است.

واکنش‌ها نسبت به اين پيشنهاد متفاوت بوده و گمانه‌زني‌هاي مختلفي صورت گرفته آن‌هم به اين دليل که نه آمريکا و نه جمهوري اسلامي ايران و نه اتحاديه اروپا گزارش رسمي در مورد جزئيات طرح آمريکا مبني بر چگونگي احياي برجام منتشر نکرده‌اند.

اما واکنش جمهوري اسلامي ايران نسبت به اين گمانه‌زني‌ها نشان مي‌دهد که ايران شايد به صورت کامل پيشنهاد آمريکا را قبول ندارد و در عين حال نمي‌خواهد به آن هم پاسخ «نه» بگويد و آنطور که يکي از نمايندگان مجلس و دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي ايران گفته جمهوري اسلامي مشغول بررسي اين طرح است.

اين نشان مي‌دهد که ايران نمي‌خواهد موضوع احياي مذاکرات برجام به بن‌بست بخورد و درصدد احياي آن است. اظهاراتي که آقاي محسن رضايي و ديگر اعضاي کميسيون امنيت ملي مجلس ابراز کرده‌اند نشان مي‌دهد که اميدواري‌ها به احياي برجام بيشتر از عدم خوشبيني است.

از اين رو به نظر مي‌رسد موضوع مذاکرات پيچيده هسته‌اي ايران براي برجام درحال به سرانجام رسيدن است ولي مثل هميشه نمي‌توان به صورت قاطع در اين خصوص اظهارنظر کرد چون به هر حال گزارش رسمي منتشر نشده است.

از طرفي دو واکنش نسبت به رفتارهاي آمريکا در سوريه داشتيم: برخي رسانه‌هاي آمريکايي اينطور موضوع را طرح کردند که هدف قرار دادن مقرهاي گروه‌هاي مقاومت در سوريه با اين هدف صورت مي‌گيرد که بايدن انعطافي درخصوص سياست‌هاي منطقه‌اي ايران ندارد و واکنشي به مخالفان سرسخت برجام به آمريکاست.

اين واکنشي بوده که برخي مقامات آمريکايي نسبت به رفتارهاي اخير آمريکا در سوريه طرح کرده‌اند. از سوي جمهوري اسلامي واکنشي در سطح محکوم کردن ديديم. اين امر نشان مي‌دهد که ايران قصد ندارد موضوع روابط و مناسبات خودش در خصوص احياي برجام را به روند تحولات ديگر گره بزند.

اسرائيلي‌ها همواره از مخالفان سرسخت برجام بودند و از وقتي آمريکا از برجام خارج شد، تلاش کردند موضوع احياي برجام به سرانجام نرسد و در اين زمينه اقدامات سياسي، امنيتي و نظامي گسترده‌اي هم در منطقه خليج فارس وهم درخصوص لابي‌گري در آمريکا براي جلوگيري از احياي برجام انجام دادند.

نبايد از اين حقيقت گذشت که احياي برجام قطعا به موضوع منافع اقتصادي آن در ايران برنمي‌گردد و قطعا احياي برجام تبعات سياسي و امنيتي در سطح منطقه به دنبال خواهد داشت و مي‌تواند مناسبات ايران با کشورهاي منطقه را ترميم کند و اين چيزي نيست که مورد خواست و انتظار اسرائيلي‌ها باشد.

آنها طي چند سال گذشته در چارچوب پيمان ابراهيم تلاش کردند مناسبات نزديکي را با کشورهاي عربي منطقه برقرار کنند و هر اندازه که ايران بتواند با احياي برجام روي موضوعات ديگرش در روابط منطقه‌اي خود تمرکز کند قطعا اين اسرائيل است که در انزوا قرار خواهد گرفت.

هر زماني که ايران به دنبال ترميم مناسباتش با غرب در حوزه‌هاي مختلف و همين‌طور برجام به عنوان مهم‌ترين توافقنامه‌اي که طي 4دهه گذشته با غرب داشته، اسرائيلي‌ها تمام تلاش‌شان را کردند که از تحقق اين توافقنامه جلوگيري کنند.

در روند مذاکرات منتهي به امضاي توافقنامه برجام در سال 2015 اسرائيلي‌ها به‌همراه عربستان تحرکات گسترده سياسي را انجام دادند.

ما شاهد سفر نتانياهو، نخست وزير سابق اسرائيل به آمريکا بوديم تا جلوي اين اقدام آمريکا را بگيرند يا حداقل بتوانند امتيازاتي از آمريکا درخصوص چگونگي توافقنامه برجام و احياي برجام بگيرند.

در يک‌سال و نيم گذشته اسرائيلي‌ها در اين زمينه تحرکات جدي انجام دادند. در همين دو هفته‌اي که به صورت جدي رئيس سياست خارجي و امنيتي اقداماتي براي احياي برجام انجام داد، اسرائيلي‌ها به موازات اين اقدامات تحرکاتي را براي جلوگيري از مذاکرات احياي برجام انجام دادند و شاهد سفرهاي مقامات سياسي و نظامي اسرائيل به واشنگتن بوديم که اين خود يک نشانه‌اي از اين مي‌تواند باشد که ما چقدر به احياي برجام و همين‌طور دولت بايدن بيش از گذشته نسبت به احياي برجام نزديک شده است.

*تحلیلگر مسائل بین‌الملل/آرمان ملی

انتهای پیام/*