مذاکرات وین پس از هفته دوم در حالی به ایستگاه وقفه کوتاه تا آخرین روزهای سال جاری میلادی رسید که راهبرد دولت ایران همچنان بر لزوم رفع همه تحریم ها و بهره مندی ایران از مزایای برجام است، اما طرف های اروپایی مذاکره، از اجرای تعهدات خود همچنان شانه خالی می کنند.

ایصال نیوز - دور جدید مذاکرات ایران و گروه 1+4 (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) برای رفع تحریم‌ها از روز پنجشنبه 9 دسامبر (18آذرماه) با نشست کمیسیون مشترک برجام آغاز شد و پس از دو هفته مذاکرات، دیروز جمعه26 آذر با توافق اروپا و ایران به ایستگاه وقفه کوتاه مدت چند روزه رسید. 

علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران پس از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه گفت:«به طور مشخص دو سند برای مذاکرات مهم بود. یکی سند مربوط به لغو تحریم‌ها که اولویت اصلی و دستورکار مهم تیم مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران بود. البته این اولویت صرفا مربوط به ما نیست بلکه طرف‌های دیگر از جمله برخی از اعضای 1+4 مانند چین هم به صراحت در جلسات تصریح کردند که اولویت مد نظر آن‌ها هم منطبق با اولویت جمهوری اسلامی ایران، لغو تحریم‌ها است.»

مذاکره کننده ارشد ایران درباره علت توقف مذاکرات توضیح داد: «ما در این مدت برای این گفت‌گو می کردیم که مبنای مذاکرات مورد نظر و وفاق دو طرف قرار گیرد. با گفت گوهایی که در روز گذشته به پایان رسید طرفین به مبنای مورد وفاق برای ادامه گفت‌گوها دست پیدا کردند و این دستاورد، نتیجه‌اش این شد که تیم‌ها وقفه‌ای را در مذاکرات در نظر بگیرند و برگردند روی متون که مورد نظر همه طرف‌های مذاکره کننده است به طور جدی گفت‌گو کنند. ایران در این مرحله خواستار توقف مذاکرات نبوده بلکه از ابتدا بر اینکه لازم است بعد از رسیدن به پیش‌نویس توافق استراحت داشته باشیم موافقت کرده بودیم.»

به هر حال ایران و طرف های اروپایی برجام و چین ده روز وقت دارند تا در پایتخت های خود تصمیمات مهمی را اتخاذ کنند. مبنای مذاکرات هیأت ایرانی رسیدن به هدف «رفع همه تحریم های برجامی ست».

تروئیکای اروپایی همچون گذشته با خبرسازی جهت دار فضای مذاکرات را منفی نشان داده و با تبعیت از نظرات ایالات متحده آمریکا به عنوان ناقض برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت، با مقصرنمایی ایران در مذاکرات تلاش می‌کنند تا روند گفت‌گوها را به سود سیاست‌های واشنگتن منحرف کنند.

همین چندروز پیش بود که دیپلمات‌های ارشد انگلیس، آلمان و فرانسه پس از دیدار با نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که به وین سفر کرده است، با صدور بیانیه‌ای مشترک، نقش مخرب آمریکا در بروز مشکلات کنونی اجرای برجام را نادیده گرفته و ادعا کردند که ایران مانع پیشرفت در مذاکرات احیای مفاد این توافق است.

اگر چه همچون همیشه میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی در وین روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که روند مذاکرات جاری در وین بین ایران و گروه 1+4 در حال پیشرفت است اما به نظر می رسد روسها بیشتر در تلاش برای راضی نگاه داشتن همه طرف ها هستند و شام را با ایران می خورند و صبحانه را با طرف های غربی. 

سخنات دوپهلوی اخیر اولیانوف نماینده روسیه و به نوعی مخالفت‌ با اظهارات امیر‌عبداللهیان البته خود قابل‌تامل است، دو هفته پیش را فراموش نباید کرد آنگاه که به محض اظهارات اخیر وزیر خارجه کشورمان در باره از سرگیری مذاکرات ، اولیانوف مذاکره‌کننده ارشد روسیه در توئیتی نوشت: «هیچ بن‌بستی در مذاکرات وین در کار نبود.» وبه کنایه گفت: «پیش‌نویس‌های ماه ژوئن، محصول تلاش جمعی است و نمی‌توان آن را به سطل آشغال پرتاب کرد. البته ایران این حق را دارد که نسبت به مواضع‌اش تجدید‌نظر کند، اما توضیح هم باید بدهند. مگر مشکل پیش‌نویس‌ها (که در شش دور مذاکره تهیه شده) چیست؟»

به نظر می‌آید که اولیانوف این روزها بیشتر از گذشته با ایران زاویه پیدا کرده تاحدی که در حال رسانه‌ای شدن هم هست.

اولیانوف پیش از این هم به خاطر اینکه امیر‌عبداللهیان گفت مذاکره با 1+4 به‌زودی صورت می‌گیرد واکنش نشان داد و نوشت: «به‌زودی»؛ کسی می‌داند این واژه به صورت عملی به چه معناست»؟!

این رفتار کنایه آمیز اولیانوف در این شرایط حساس نشان می‌دهد او از متانت ایران درک درستی ندارد و لازم است ایران هم پاسخ‌های درخور  و به موقع به وی بدهد.

مواضع دولت سیزدهم در دور جدید مذاکرات وین در موضوع «احیای توافق هسته‌ای مشروط به لغو کلیه تحریم‌های برجامی و تضمین عدم خروج مجدد آمریکا از توافق» با روشنی کامل بارها به طرف های غربی اعلام شده است.

سید ابراهیم رئیسی در نشست سفرای ایران در منطقه چند هفته قبل نیز تأکید کرد که «اگر تحریم‌ها برداشته شوند، توافق دست‌یافتنی است».

به نظر می رسد با اظهارات صریح و قاطع ریاست جمهوری اسلامی ایران و دستگاه دیپلماسی کشور، اینروزها مخالفان برجام نیز پذیرفته اند که در مذاکرات وین، واقع‌بینی و فهم درست از مناسبات بین‌المللی شاه کلید احیای برجام است. البته خوی استکباری آمریکا سرشار از دسیسه های پیدا و پنهان است که باید با ظرافت و بصیرت با آن مقابله کرد و در همه حال باید مراقبت کرد که اگر دستی هم به طرف های مذاکرات وین داده شد، دیپلمات های ما بلافاصله انگشت هایشان را بشمارند! 

هدف نهایی مذاکره کنندگان ایرانی لغو حداکثری تحریم‌های ظالمانه است و این مهم لازمه توافق و منطق «برد-برد» است اما برای دستیابی به این مهم توافق «گام به گام» یا مرحله به مرحله ای نیز دور از انتظار نیست.

هدف نهایی پیشنهاد و دو سند ارائه شده در مذاکرات وین نیز برای رسیدن به اصل «رفع همه تحریم ها» است و ایران برخلاف آمریکا، خواستار شکست مذاکرات نبوده و نیست.

با همه فراز و فرودهای دیپلماتیک، چین و روسیه نیز تاکنون در مجموع از رویکرد عاقلانه ایران حمایت کرده اند.

به نظر می رسد با علم به اینکه سرمایه‌گذاری نیازمند ثبات سیاسی و اقتصادی است و برای ایران مهم‌ترین مزیت برجام تأمین این دو هدف بوده و هست، ایران پیگیر تضمین اجرای بلندمدت توافق احتمالی در مذاکرات وین هم باشد. 

تحرکات و ماجراجویی رژیم صهیونیستی و خوی استکباری آمریکا نباید مذاکرات وین را به شکست بکشاند.

درایت ایران در هنگام خروج یکجانبه ترامپ از برجام از مرگ برجام جلوگیری کرد و اکنون نیز همین درایت و اقتدار دیپلماتیک ایران است که فارغ از کنایه های اولیانوف نماینده روسیه، موفقیت مذاکرات وین را تضمین خواهد کرد. البته باید مراقب مکانیسم ماشه و فرآیند فعال شدن آن نیز بود و راه را بر طرف های مذاکره در این‌باره بست. 

نماینده روسیه باید بداند که رفتارش به دقت و هرلحظه با ذره بین مورد ارزیابی ایران است.

اقدامات بخش هسته‌ای ایران در پرتو حماقت ترامپ در خروج از برجام، نشان داد که هر زمان لازم باشد پیشرفت هسته ای صلح آمیز ایران با اعجاز دانشمندان هسته ای و نخبگان عرصه های فناوری و دیپلماسی، با قدرت کلید زده می شود.

*عضو شورای سردبیری ایصال - روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی 

انتهای پیام/*