آنچه می‌تواند در میان تناقضات گفته شده در حال انجام باشد این است که روند جنگ‌طلبانه را تیم ترامپ پیش می‌برند و در هر مرحله سعی می‌کنند ترامپ را تحریک و متقاعد کنند که ایران قصد حمله به نیروهای آمریکایی را دارد.

اوضاع درخلیج فارس نسبتا آرام است ولی کسی به درستی نمی‌داند چرا آمریکا سعی دارد اوضاع را بحرانی معرفی نماید؟ آنچه آمریکا با لشگرکشی بی‌سابقه خود به منطقه طی روزهای گذشته انجام داده، قابل درک و فهم نیست. زیرا دونالد ترامپ به وضوح گفته اهل جنگ نیست و ایران هم گفته جنگی در میان نخواهد بود. اما اقدامات آمریکا سیر تصاعدی به خود گرفته و در عراق حالت ویژه برای نیروهای آمریکایی قائل شده و حتی کارکنان سفارت آمریکا در بغداد و اربیل را به سرعت خارج می‌نمایند که با سخنان رئیس‌جمهور آمریکا در تضاد اصولی است. گزارش رئیس گروه ائتلاف ضدداعش که قرار است ضد ایران هم باشد، حکایت از بالا رفتن درجه بحران و فعالیت‌های غیرمعمول نیروها در عراق دارد. در حالی که معاون‌انگلیسی این گروه اظهار می‌دارد هیچ‌گونه افزایش تحرکات در نیروهای ایرانی علیه نیروهای ائتلاف و به‌ویژه نیروهای آمریکایی مشاهده نمی‌شود. این اختلاف نظر به سرعت آنقدر بالا گرفت که به نوعی درگیری لفظی بین وزارت دفاع آمریکا و وزارت دفاع بریتانیا بر سر ایران تبدیل گردید و هر دو وزارت دفاع از اظهارات و گزارش نماینده خود حمایت به عمل آوردند. این اولین بار است که آمریکا و بریتانیا در امور نظامی در حین عملیات در خاورمیانه در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند. از سوی دیگر نیویورک تایمز گزارش می‌دهد؛ قرار است 120 هزار نیروی آمریکایی به منطقه عزیمت نمایند و این گزارش توسط دونالد ترامپ تکذیب و جعلی خوانده می‌شود. قطعا گزارش‌های نیویورک تایمز بی‌اساس و پایه نیست و حتما بر مبنای بحث‌ها و مذاکرات درون سیستم سیاسی آمریکا صورت گرفته است. پس چگونه است که آمریکا مرتبا دارد سطح بحران را بالاتر می‌برد و رئیس‌جمهور آمریکا یا از آن اطلاع ندارد یا آن را به سادگی تکذیب می‌نماید؟ اگر برگردیم به تیم اطراف دونالد ترامپ مشاهده می‌شود همگی از دشمنان قسم خورده ایران هستند ولی چنین عناد و سابقه‌ای برای دونالد ترامپ وجود ندارد. آنچه می‌تواند در میان تناقضات گفته شده در حال انجام باشد این است که روند جنگ‌طلبانه را تیم ترامپ پیش می‌برند و در هر مرحله سعی می‌کنند ترامپ را تحریک و متقاعد کنند که ایران قصد حمله به نیروهای آمریکایی را دارد. به عبارت دیگر تیم ترامپ با هماهنگی با اسرائیل و عربستان و امارات، چراغ خاموش دارند جنگ با ایران را به نوعی پیش می‌برند و دونالد ترامپ چندان بر کار سوار نیست. این شرایط لازم می‌نماید وزیرامورخارجه در رایزنی فوری و نزدیک با همتاهای بریتانیایی و اروپایی خود از پیش بردن روند جنگ‌طلبانه توسط تیم اطراف ترامپ که می‌خواستند تابستان داغ داشته باشند، جلوگیری نمایند. به نظر‌ می‌آید آنچه در ذهن ترامپ از این همه انتقال سلاح‌های استراتژیک به خلیج فارس می‌گذرد، صرفا فشار حداکثری است و در نگاه ما هم صرفا یک بلوف است. ولی عده‌ای دیگر پشت پرده دارند آن را تهدید تلقی می‌کنند. چندی پیش در مقاله‌ای عرض کردم در روابط بین‌الملل اگر کشوری بلوف طرف مقابل را تهدید فرض کند خطرناک است. در حالت اول انرژی کشور هدر می‌رود و ارکان و اجزا را درگیر می‌نماید ولی در حالت دوم امنیت ملی کشور را به خطر انداخته و ممکن است باعث درگیری شود. چگونگی تشخیص این دو حالت از یکدیگر معمولا برای کشورها دشوار است و از یکسو نیازمند اشراف کشور خودی به شرایط بین‌المللی و از سوی دیگر نیازمند آگاهی کامل به نیات و اهداف کشور دشمن نسبت به کشور خودی است. حالت سوم، نیازمند بهره‌مند بودن از افرادی متخصص و دارای دانش و تجربه که بتوانند با توجه به شرایط درونی و بیرونی کشور، حدودا تشخیص دهند که کدام یک بلوف است و کدام یک تهدید. و حالت چهارم مدیرانی می‌خواهد مدبر که تصمیم‌گیری صحیح و سنجیده بنمایند. اکنون ما در معرض آزمایش قرار داریم. تیم تندروی اطراف دونالد ترامپ سیاست خودش را گام به گام در جهت تنگ‌تر کردن حلقه محاصره به پیش می‌برد و پس از وارد آوردن فشارهای حداکثری اقتصادی، اکنون وارد فاز جدید شده تا به اهداف خود برسد.
* استاد دانشگاه-حقوق بین‌الملل
انتهای پیام/*