رئیس کمیسیون اروپا در واکنش به تصمیم بحثبرانگیز واشنگتن برای توقف کمکهای نظامی به اوکراین، طرح جدیدی را برای افزایش بودجه دفاعی کشورهای عضو اتحادیه اروپا و تقویت امنیت این قاره ارائه کرد. این طرح که با عنوان «بازمسلحسازی اروپا» (Rearm Europe) مطرح شده، بر افزایش سرمایهگذاریهای دفاعی اعضای اتحادیه، استفاده از ابزارهای مالی مشترک و تقویت توان بازدارندگی اروپا تأکید دارد.
به گزارش سرویس بین الملل ایصال نیوز، «اورسولا فون در لاین» رئیس کمیسیون اروپا روز سهشنبه در نشست خبری ویژه با اشاره به شرایط حساس کنونی، اعلام کرد که اروپا در «لحظهای تاریخی» قرار دارد که نیازمند تصمیمات جسورانه و سریع است. وی با اشاره به تحولات اخیر در روابط میان واشنگتن و کییف، تأکید کرد که دیگر نمیتوان در مورد تهدیدات امنیتی علیه اروپا تردید داشت و اکنون زمان اقدام قاطع فرا رسیده است.
فون در لاین با اشاره به اجلاس اخیر رهبران اروپایی در لندن، اظهار داشت که سران کشورهای اروپایی بر ضرورت افزایش قابلتوجه هزینههای دفاعی برای تقویت امنیت مشترک و حمایت مستمر از اوکراین توافق کردهاند. وی تصریح کرد: «ما اکنون در دورهای از تجدید تسلیحات و بازسازی توان دفاعی اروپا قرار داریم. این تصمیم هم در واکنش به شرایط اضطراری کنونی و هم در راستای هدف بلندمدت افزایش استقلال راهبردی اروپا اتخاذ شده است.»
جزئیات طرح «بازمسلحسازی اروپا»
رئیس کمیسیون اروپا در ادامه توضیح داد که این طرح شامل پنج محور اصلی برای تقویت توان دفاعی اتحادیه اروپا در سالهای پیشرو است:
۱. لغو محدودیتهای مالی برای افزایش بودجه دفاعی ملی:
بر اساس این طرح، کشورهای عضو اتحادیه اروپا اجازه خواهند داشت تا بدون نگرانی از نقض «پیمان رشد و ثبات اروپا» (Stability and Growth Pact)، هزینههای دفاعی خود را افزایش دهند. این اقدام امکان افزایش هزینههای دفاعی تا ۱.۵ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای عضو را فراهم کرده و پیشبینی میشود که ظرف چهار سال آینده حدود ۶۵۰ میلیارد یورو فضای مالی جدید برای سرمایهگذاریهای نظامی ایجاد کند.
۲. ایجاد یک صندوق اعتباری جدید به ارزش ۱۵۰ میلیارد یورو:
این سازوکار جدید که بهعنوان «ابزار مشترک سرمایهگذاری دفاعی» طراحی شده، به کشورهای عضو امکان میدهد تا از طریق وامهای کمبهره، سرمایهگذاریهای خود در حوزههایی مانند سامانههای دفاع هوایی، توپخانه، موشک، پهپاد و سامانههای ضدپهپادی را افزایش دهند. این ابتکار همچنین همکاریهای فرامرزی در حوزه دفاعی را تقویت کرده و هزینهها را کاهش میدهد.
۳. افزایش نقش بودجه اتحادیه اروپا در حمایت از صنایع دفاعی:
کمیسیون اروپا قصد دارد برنامههایی را پیشنهاد دهد که به کشورهای عضو اجازه میدهد از بودجههای ساختاری و انسجامی اتحادیه اروپا برای سرمایهگذاری در زیرساختهای دفاعی بهره ببرند. این اقدام میتواند به توسعه سریع صنایع نظامی و تقویت توان تولید تجهیزات دفاعی منجر شود.
۴. سرمایهگذاری خصوصی از طریق اصلاحات مالی:
بروکسل همچنین در تلاش است تا با تسریع اصلاحات در حوزه «اتحادیه سرمایهگذاری و پسانداز» (Savings and Investment Union)، زمینه جذب سرمایهگذاریهای خصوصی برای تأمین مالی پروژههای دفاعی را فراهم کند. در این راستا، بانک سرمایهگذاری اروپا (EIB) نیز نقشی کلیدی در ارائه تسهیلات مالی برای صنایع دفاعی ایفا خواهد کرد.
۵. توسعه همکاریهای راهبردی با ناتو و سایر متحدان غربی:
فون در لاین تأکید کرد که این اقدامات بهمعنای جایگزینی نقش ناتو نیست، بلکه در راستای تقویت مشارکت اروپا در تأمین امنیت منطقهای است. وی تصریح کرد: «ما به همکاری نزدیک با شرکای خود در ناتو ادامه خواهیم داد، اما اروپا نیز باید مسئولیت بیشتری در قبال امنیت خود بر عهده بگیرد.»
پیامدهای ژئوپلیتیکی و نقش واشنگتن
این طرح در شرایطی مطرح شده که حمایتهای آمریکا از اوکراین دچار تزلزل شده و اختلافات میان کاخ سفید و کییف در هفتههای اخیر شدت گرفته است. بر اساس گزارشها رئیس جمهوری آمریکا تمام کمکهای نظامی واشنگتن به اوکراین را متوقف کرده است.
این تصمیم رهبران اروپایی را به این نتیجه رسانده که باید هرچه سریعتر در جهت تقویت توان دفاعی خود اقدام کنند. برخی تحلیلگران معتقدند که اتحادیه اروپا با طرح جدید، تلاش دارد تا از وابستگی امنیتی به آمریکا بکاهد و در عین حال واشنگتن را برای ادامه حمایت از اوکراین تحت فشار قرار دهد.
به گفته رئیس کمیسیون اروپا، اجرای این طرح میتواند در دهه آینده نزدیک به ۸۰۰ میلیارد یورو سرمایه جدید برای ارتقای توان دفاعی اروپا فراهم کند. این اقدام، علاوه بر تقویت توانمندیهای نظامی اتحادیه اروپا، میتواند نقش این بلوک را در معادلات ژئوپلیتیکی جهانی افزایش دهد.
با این حال، اجرای این طرح با موانع متعددی روبهروست؛ از جمله اختلافات میان کشورهای اروپایی بر سر نحوه تأمین مالی و همچنین تردیدهای پنهان درباره توانایی اروپا در کاهش وابستگی به چتر امنیتی آمریکا. هرچند خانم فوندرلاین این طرح را گامی جسورانه برای استقلال راهبردی اروپا میدانند، اما برخی دیگر نگرانند که این جاهطلبی، بدون پشتوانه واشنگتن، به چالشی پرهزینه و پرریسک تبدیل شود.
انتهای پیام/*