عملیات داعش در کابل یک اقدام سیاسی و تبلیغاتی است تا کشورهای محیط پیرامونی افغانستان به توافق دوحه به عنوان تنها راهکار خروج از مشکلات تمکین کنند.

این روزها هر از گاهی شاهد عملیات  هایی  با برچسب داعش در برخی کشورهای منطقه هستیم. به تازگی نیز با شلیک بیش از 30 راکت در شهر کابل گمانه زنی هایی از فعال شدن هسته های داعش در افغانستان به میان آمد.

همچنین پیش از این داعش مدعی شده بود عملیات دانشگاه کابل کار آن هاست و اقداماتی همانند آن در چند شهر دیگر انجام داده است.

بر اساس این اخبار داعش در حال قدرت گرفتن در افغانستان است و به نظر می رسد پایگاه بعدی داعش در غرب افغانستان (شرق ایران) خواهد بود.

به ویژه آن که ایغورها و گروه های عرب افغان بخش قابل توجهی از ظرفیت بالقوه برای پیوستن به این گروه تروریستی را تشکیل می دهند.

با این حال شواهد خلاف این ادعا را نشان می دهد؛ شواهد منتشر شده حاکی از آن است که در هر عملیات تروریستی علیه دولت افغانستان و دیگر دولت های منطقه «داعش» تنها گروهی بود که چه موفق و چه غیر موفق مسئولیت عملیات تروریستی را بر عهده می گرفت.

از سوی دیگر هرچند حضور داعش در افغانستان غیر قابل انکار است اما نمی توان گفت که داعش در این کشور پایگاه اجتماعی دارد. چرایی برجسته شدن این اخبار را باید در چند جا جست وجو کرد:

یک: دولت افغانستان در حالی پای میز مذاکره قرار دارد که پیشتر توافق طالبان – واشنگتن منتشر شده بود و اعضای هیئت مذاکرات طالبان از کابل انتظار داشتند برای آن توافق مذاکره کنند.

این در حالی است که دولت و ملت افغانستان آن را یک توافق خارج از اراده ملی می دانستند که تحمیلی است و هیچ منافعی از شهروندان افغانستانی در آن دیده نمی شود.

فشار انتشار اخباری از حضور داعش به عنوان یک گروه سیاه از یک سو و جدیت طالبان برای مقابله با داعش از سوی دیگر این احتمال را به وجود آورده که افزایش تنش های اخیر در کابل و بحران های امنیتی بیشتر برای فشار به مقامات امنیتی ارگ است تا زودتر از همیشه تصمیم به پذیرش شروط طالبان یا دیگر تصمیمات کاخ سفید بگیرند.

دو: داعش هرچند قدرتمندی قبلی را ندارد اما زنده است. هرچند دولت و حکومت ندارد اما هسته های فعالی در غرب آسیا دارد. اقدامات اخیر در دیالی، الانبار و حتی ادلب نشان از فعالیت داعش در این مناطق دارد با این حال چرخش داعش به سمت افغانستان دیگر مسئله داعش در عراق و سوریه نیست، مسئله ای به وسعت درگیر سازی کشورهای بزرگی چون هندوستان، چین، روسیه، پاکستان و ایران خواهد بود و تمامی دولت های مجاور کابل خوب می دانند به هیچ عنوان اجازه حضور داعش را در هیچ سطحی نباید داد.

در حقیقت هرکشوری هم مخالف مذاکرات دوحه باشد از بی ثباتی افغانستان نگران است و همین مسئله می تواند در فشار به پایتخت های مختلف برای همراهی با طرح آمریکا موثر باشد.  

در حقیقت تبلیغات گسترده عملیات داعش در کابل بیش از آن که واقعیت و تهدید امنیتی باشد، یک اقدام سیاسی و تبلیغاتی است تا کشورهای محیط پیرامونی افغانستان به توافق دوحه به عنوان تنها راهکار خروج از مشکلات تمکین کنند.

این نکته فراموش نشود که ماندن آمریکا در افغانستان هزینه های پنتاگون را افزایش داده و ترامپ و دولت های بعدی هم نمی توانند با طرح هایی هزینه نبرد در افغانستان را حتی از دوشیدن کشورهای عربی تامین کنند.

جنگ یمن هزینه سنگینی بر دوش ریاض گذاشته و طرح سازش هزینه های سرسام آوری به بحرین و امارات تحمیل کرده است.

سه: پرونده سنگینی از استرالیا در روزهای اخیر منتشر شد. پرونده ای که در آن 39 شهروند افغانستانی با قساوت تمام کشته یا سر بریده شدند یا بعد از تجاوز و قتل با صحنه سازی آن ها را تهدید معرفی کردند.

قراردادن نارنجک، کمربند انفجاری، سلاح جنگی و مواردی از این دست در کنار شهروندان غیر نظامی فاجعه بسیار بزرگی بود که بار دیگر افکار عمومی افغانستان را با این پرسش مواجه ساخت که چرا باید نیروهای خارجی در این کشور حاضر باشند.

سروصدای هدف قرار دادن کابل با 32 موشک توانست بخشی از سناریوی انحرافی رسانه ای را  ایجاد کند و ازفشار بر دولت استرالیا و ائتلاف ناتو بکاهد.بر همین اساس باید گفت این عملیات بیش از آن که کار داعش باشد، یک شوی تبلیغاتی است تا منافع آمریکا در آسیای مرکزی و حتی غرب آسیا تامین شود.

به نظر می رسد در این حوزه تهران باید تصمیماتی جدی درباره افغانستان و مسئله امنیتی در آن بگیرد. ظرفیت سازمان همکاری شانگهای، توافقات دو طرفه حوزه دفاع مشترک و مواردی از این دست، فرصت مناسبی است تا کشورمان برای حوادث اخیر دوباره تصمیم بگیرد و طراحی سناریو داشته باشد.

فراموش نشود که مرز مشترک ایران و افغانستان هر تصمیم و توافقی را تحت تاثیر قرار می دهد و هر توافقی نیز بر امنیت ایران تاثیر می گذارد. بازی سازی ایران در افغانستان و مقابله با هر نوع تحرک داعش اهمیت ماجرا را چند برابر خواهد کرد. از طرفی ایران می تواند به دولت افغانستان این تعهد را بدهد که جایگزین مناسبی برای خروج ناتو از این کشور با همکاری کشورهای منطقه ای است.

*تحلیلگر مسائل سیاسی 

انتهای پیام/*